ولتر
(۱۶۹۴ ـ ۱۷۷۸)
از
متنفذترین مؤلفین روشنگری فرانسه
در
فرانسه،
قرن هجدهم
را
«قرن ولتر»
می نامند.
از
منتقدین سرسخت استبداد، حاکمیت فئودالی و انحصار جهان بینانه کلیسای کاتولیک.
از
تدارک بینندگان معنوی برجسته انقلاب فرانسه
حربه او در دفاع از اندیشه های خویش عبارت بود
از
استیل بیان عامه فهم، طنز و طعنه و ریشخند
ویرایش و تحلیل
از
مسعود بهبودی
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
این‌که کسانی که سرگرم جنگ‌اند
از
کرده‌ی خود
شرمسارند
از اینجا معلوم می‌شود
که
حکومت‌ها
آشکارا اعلام می‌کنند:
«با توسل به نیروی نظامی
جز برای دفاع از خود مخالف‌اند.»
ما
این فراز از سخن ولتر
را
نخست تجزیه و بعد تحلیل می کنیم:
۱
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
مفاهیم مهم این جمله ولتر
هدف و جنگ و دزدی
اند.
ما برای تمرین تفکر مفهومی و کشف صحت و سقم نظر ولتر
مفاهیم او
را
مورد تأمل قرار می دهیم:
۲
هدف
هدف
با
نیت انسانی
در پیوند است:
انسان
باید
وسایل معینی
را مورد استفاده قرار
دهد
و
یا
اعمال معینی
را
به انجام رساند
تا به هدف خویش نایل آید.
۳
می توان گفت
که
هدف
در
دیالک تیک انسان (سوبژکت) ـ وسیله (و یا عمل) ـ هدف
وجود دارد.
حالا می توان جمله ولتر را بهتر فهمید:
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
در
قاموس ولتر
هدف = دزدی
جنگ = وسیله و یا عمل به نیت دزدی
جنگ
اما
به
چه معنی است؟
جنگ
عبارت است
از
ستیز
مسلحانه میان دولت ها (و یا گروهی از دولت ها)، میان ملت ها
(مبارزات رهائی بخش ملی و جنگ های ضد استعماری) و
یا میان طبقات اجتماعی
(جنگ داخلی)
اکنون
ایرادات موجود در تصور ولتر از جنگ،
آشکار می گردند:
۴
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
ولتر
فقط
فرم واحدی از فرم های متعدد جنگ
را
در نظر می گیرد.
ولتر
جنگ میان طبقات حاکمه ارتجاعی جوامع مختلف
را
مطلق می کند.
به
همین دلیل
هدف از جنگ
را
دزدی
می پندارد.
ولتر ضمنا معنی مفهوم دزدی را هم نمی داند.
۵
جنگ بنا بر تعریف فلسفی اش
به شرح زیر است:
الف
جنگ = ستیز
مسلحانه میان دولت ها (و یا گروهی از دولت ها) برای رسیدن به اهداف مختلف
ب
جنگ = ستیز
مسلحانه میان ملت ها برای کسب رهایش ملی
پ
جنگ = ستیز
مسلحانه میان توده و طبقه حاکمه برای برقراری گام به گام توده فرمایی
بنابرین
خلاصه کردن هدف از جنگ در دزدی
ربطی به حقیقت عینی ندارد.
اگرچه
حاوی ذراتی از حقیقت عینی است.
۶
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
دزدی
به
معنی از آن خود کردن مخفیانه مال این و آن است
و
ربطی به اهداف جنگ ندارد.
جنگ میان طبقات حاکمه
مثلا
جنگ های برده داری
(جنگ های روم باستان، غزوات حضرت محمد و خلفا)
به
نیت تکثیر تعداد بردگان طبقه برده دار و ثروتش و چپاول دسترنج توده های دیگر کشورها بوده اند.
جنگ های فئودالی
به
نیت تکثیر ثروت و وسعت اراضی و تعداد رعایای طبقات حاکمه (اشرافیت فئودال و روحانی) بوده اند.
جنگ های بورژوایی آغازین
به
نیت امحای مناسبات تولیدی فئودالی و توسعه مناسبات تولیدی سرمایه داری بوده اند.
جنگ های امپریالیستی
به
نیت چپاول دار و ندار توده های مولد کشورهای دیگر
و
گسترش میدان سرکردگی طبقه حاکمه امپریالیستی و یا تجدید تقسیم مستعمرات و غیره و
یا
به
نیت کمونیسم ستیزی
بوده اند.
مراجعه کنید
به
جنگ
در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ادامه دارد.
ولتر
(۱۶۹۴ ـ ۱۷۷۸)
از
متنفذترین مؤلفین روشنگری فرانسه
در
فرانسه،
قرن هجدهم
را
«قرن ولتر»
می نامند.
از
منتقدین سرسخت استبداد، حاکمیت فئودالی و انحصار جهان بینانه کلیسای کاتولیک.
از
تدارک بینندگان معنوی برجسته انقلاب فرانسه
حربه او در دفاع از اندیشه های خویش عبارت بود
از
استیل بیان عامه فهم، طنز و طعنه و ریشخند
ویرایش و تحلیل
از
مسعود بهبودی
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
این‌که کسانی که سرگرم جنگ‌اند
از
کرده‌ی خود
شرمسارند
از اینجا معلوم می‌شود
که
حکومت‌ها
آشکارا اعلام می‌کنند:
«با توسل به نیروی نظامی
جز برای دفاع از خود مخالف‌اند.»
ما
این فراز از سخن ولتر
را
نخست تجزیه و بعد تحلیل می کنیم:
۱
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
مفاهیم مهم این جمله ولتر
هدف و جنگ و دزدی
اند.
ما برای تمرین تفکر مفهومی و کشف صحت و سقم نظر ولتر
مفاهیم او
را
مورد تأمل قرار می دهیم:
۲
هدف
هدف
با
نیت انسانی
در پیوند است:
انسان
باید
وسایل معینی
را مورد استفاده قرار
دهد
و
یا
اعمال معینی
را
به انجام رساند
تا به هدف خویش نایل آید.
۳
می توان گفت
که
هدف
در
دیالک تیک انسان (سوبژکت) ـ وسیله (و یا عمل) ـ هدف
وجود دارد.
حالا می توان جمله ولتر را بهتر فهمید:
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
در
قاموس ولتر
هدف = دزدی
جنگ = وسیله و یا عمل به نیت دزدی
جنگ
اما
به
چه معنی است؟
جنگ
عبارت است
از
ستیز
مسلحانه میان دولت ها (و یا گروهی از دولت ها)، میان ملت ها
(مبارزات رهائی بخش ملی و جنگ های ضد استعماری) و
یا میان طبقات اجتماعی
(جنگ داخلی)
اکنون
ایرادات موجود در تصور ولتر از جنگ،
آشکار می گردند:
۴
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
ولتر
فقط
فرم واحدی از فرم های متعدد جنگ
را
در نظر می گیرد.
ولتر
جنگ میان طبقات حاکمه ارتجاعی جوامع مختلف
را
مطلق می کند.
به
همین دلیل
هدف از جنگ
را
دزدی
می پندارد.
ولتر ضمنا معنی مفهوم دزدی را هم نمی داند.
۵
جنگ بنا بر تعریف فلسفی اش
به شرح زیر است:
الف
جنگ = ستیز
مسلحانه میان دولت ها (و یا گروهی از دولت ها) برای رسیدن به اهداف مختلف
ب
جنگ = ستیز
مسلحانه میان ملت ها برای کسب رهایش ملی
پ
جنگ = ستیز
مسلحانه میان توده و طبقه حاکمه برای برقراری گام به گام توده فرمایی
بنابرین
جنگ = ستیز
مسلحانه میان توده و طبقه حاکمه برای برقراری گام به گام توده فرمایی
بنابرین
خلاصه کردن هدف از جنگ در دزدی
ربطی به حقیقت عینی ندارد.
اگرچه
حاوی ذراتی از حقیقت عینی است.
۶
هدف از جنگ صرفاً دزدی است.
دزدی
به
معنی از آن خود کردن مخفیانه مال این و آن است
و
ربطی به اهداف جنگ ندارد.
جنگ میان طبقات حاکمه
مثلا
جنگ های برده داری
(جنگ های روم باستان، غزوات حضرت محمد و خلفا)
به
نیت تکثیر تعداد بردگان طبقه برده دار و ثروتش و چپاول دسترنج توده های دیگر کشورها بوده اند.
جنگ های فئودالی
به
نیت تکثیر ثروت و وسعت اراضی و تعداد رعایای طبقات حاکمه (اشرافیت فئودال و روحانی) بوده اند.
جنگ های بورژوایی آغازین
به
نیت امحای مناسبات تولیدی فئودالی و توسعه مناسبات تولیدی سرمایه داری بوده اند.
جنگ های امپریالیستی
به
نیت چپاول دار و ندار توده های مولد کشورهای دیگر
و
گسترش میدان سرکردگی طبقه حاکمه امپریالیستی و یا تجدید تقسیم مستعمرات و غیره و
یا
به
نیت کمونیسم ستیزی
بوده اند.
مراجعه کنید
به
جنگ
در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ادامه دارد.
ویرایش:
پاسخحذفسیری در سخنی از آرتور شوپنهاور