۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۶, پنجشنبه

تأملی در مقاله ای از دکتر محمد امیدوار (۲۲)

 
اهمیت و نقش مارکسیسم
در رهاسازیِ طبقهٔ کارگر و ستم‌دیدگان در دوران ما
دکتر محمد امیدوار
سخنگوی کمیته مرکزی حزب توده ایران

تحلیلی
از
یدالله سلطان پور

 ۳
انقلاب ترکیبی
ادامه

۱۷
بعد
نوبت
به
تعداد زیادی از فونکسیون های به طور سلسله مراتبی طبقه بندی شده مغز
در
زمینه های زیر
می رسد:

۱
در
زمینه حل مسائل

۲
در
زمینه برنامه ریزی

۳
در
زمینه سازماندهی هدفمند جریان کار،
به
انضمام تشکیل مدل داخلی و خارجی فراورده های کار

۴
طرح و تهیه وسایل کار
(تشکیل و توسعه)

۵
شناخت علمی
(پژوهش)
و
غیره.

۱۸
توسعه اوتوماتیزاسیون روندهای حلاجی اطلاعات،
نخست
جوانب منفرد محدودی
را
به
طرز روز افزونی
شامل می شد
(مثلا اوتومات هائی که هویریستیکی کار می کردند، برای انجام کارهای تشکیل و پروژه سازی برنامه ریزی شده به کار می رفتند.
تدارک تصمیمگیری برای فونکسیون های اداری و برنامه ریزی
فقط
تا
حدودی
 اوتوماتیزه شده بودند.)

۱۹
در
 نتیجه،
می توان گفت
که
 انجام فنی فونکسیون های مربوط به کنترل
به
هنگام کار با ماشین ها 
(بنا بر ۴ الف و ۴ ب)
خصلت یک انقلاب فنی داشته است:
(توسعه فن خبر رسانی و فن ابزارسازی در قرن نوزدهم)

۲۰
مارکس
هم
به
 نقش احتمالی یک پیشمرحله معین ماشین کار
 اشاره است.
(مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۳، ص ۳۶۸)

۲۱
اما
بر
عکس،
استفاده از ابزار کار
 را
نمی توان
به
راحتی
انقلاب فنی نام داد،
 اگرچه روند کار به طور کلی با تولید ابزار کار و با استفاده از آن
 آغاز می شود
و
 ابزار کار با بقیه وسایل (عملیاتی) کار
به
لحاظ فونکسیون
 تفاوت دارد.

۲۲
دینامیسم توسعه هر انقلاب فنی
در
مجموع
سلسله ای از خطوط اصلی کم و بیش برجسته
و
در
فرم خاصی
همواره اثربخش ولی ماهوی
 را
به
 شرح زیر
 از
خود
نشان می دهد:

۱
پیدایش نوع فونکسیونی ـ کیفی نوین وسایل فنی کار
به
مثابه بخشی از روند کار واحد
که
 فونکسیون کاری معینی
را
ـ در مقایسه با کار مستقیما انجام شونده به وسیله اعضای بدن انسانی ـ
به
لحاظ کمی و کیفی
همه جانبه تر
 انجام دهد.

۲
هر انقلاب فنی
توسعه کمی کافی مرحله قبلی تکنیک و علم
را
پیش شرط خود
قرار می دهد
 و
ضرورت آن
از
 حد و مرزی
 فرامی روید
که
 برای توسعه بیشتر آن
پدید می آیند.

۳
با
هر انقلاب فنی
 بسط و کاربست بیشتر علم
 ـبه مثابهنیروی مولده بیواسطه ـ
 بر
فونکسیون جدید کار
صورت می گیرد،
که
 در
 آن
قوانین طبیعی تشکیل و تولید وسایل به لحاظ فونکسیونی جدید کار
 به
عنوان پایه
 قرار داده می شود.

۴
گذار به مرحله جدید روند کار
ـ
به لحاظ اقتصادی ـ
همزمان
 امکان پذیر و ضرور می گردد.

۵
هر انقلاب فنی
مطالبات کیفی نوینی از لیاقت کاری انسان
ـ جزئی از روند کار ـ
طلب می کند،
 آن سان
که
 عملیات کاری انجام شونده به وسیله اعضای بدن انسان
که
 بر
تکنیک جدید به طور بیواسطه تأثیر می گذارند،
باید
هرچه سریعتر
 توسعه بیشتر بیابند.

۶
هر مرحله جدید تکنیک،
 نخست
با
استفاده از وسایل مبتنی بر تجارب و تکنیک موجود در روند کار
به کار می افتد.

تعمیق و تسریع جهشی انقلاب فنی
 وقتی
پدید می آید
 که
 آن
 به
 تولید تکنیک جدید خاص خویش
بپردازد.

مثلا گذار به تولید ماشین ها به وسیله ماشین ها.
(مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲، ص ۴۰۳)

۷
هر انقلاب فنی
به طور غیر مستقیم
بر
توسعه تکنیک مراحل پیشین،
بر
مجموعه سیستم وسایل فنی کار و مواد و مصالح کار
 (به انضمام استفاده ضمنی از علم)
تأثیر واکنشی می گذارد.

انقلاب فنی
پیشرفت علمی ـ فنی
را
به طور همه جانبه
به
 پیش
می راند.

اما در نهایت،
همواره
به وسیله فراروئی نوع به لحاظ فونکسیونی جدید از تکنیک،
در
 تولید
 پدید می آید و تعین می یابد.

مثلا مطالبات اوتوماتیزاسیون
 بر
فیزیک،
عناصر ساختمانی الکترونیکی
 منابع انرژی،
شیمی مواد خام
و
غیره.

۸
نوع کیفیتا جدید وسایل کار
که
 در
 نتیجه انقلاب فنی
پدید می آید،
به
لحاظ تهیه مادی واقعی فراورده ها،
به
عرصه های دیگر تولید
منتقل می شود.

مثلا
به
عرصه حمل و نقل، تجارت، امور ساختمانی، امور مربوط به رفت و آمد
و
 فراتر از آن
به
عرصه های دیگر کردوکار انسانی،
مثلا
 پزشکی، آموزش، فرهنگ و غیره.

به
عنوان مثال،
ماشین بخار و لوکوموتیوها.

تکنیک علائم و تکنیک ابزارهای ظریف
 در
 پزشکی و پژوهش علمی
مورد استفاده قرار می گیرد.

دستگاه حلاجی داتاهای الکترونیکی
در
کردوکار اداری و سازمانی،
در
پزشکی
 و
 در
روندهای تدریس و غیره
مورد استفاده قرار می گیرند.

طبیعی است
 که
 خودقانونمندی نسبی روز افزون در توسعه مداوم، بغرنج و مستمر فن و علم و فرهنگ بر
عرصه تولید مستقیم مادی
 تأثیر می گذارد.

مراجعه کنید
 به
 تکنیک (فن)، روند کار، ماشین، انقلاب صنعتی، انقلاب علمی ـ فنی، علم.

پایان
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر