۱۳۹۷ آذر ۳۰, جمعه

خود آموز خود اندیشی (۸۱)

 

شین میم شین
 
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.


 در مدح ابوبکر بن سعد بن زنگی
(بوستان سعدی)
 
۱
ندیدم چنین گنج و ملک و سریر
که وقف است بر طفل و درویش و پیر

 معنی تحت اللفظی:
ابوبکر بن سعد بن زنگی
گنج و ملک و سراپرده عظیمش
را
وقف کودکان و فقرا و پیران
کرده است.

سؤال

سعدی در این بیت شعر،
برای اثبات افتخارش به پادشاه،
دیالک تیک داد و س
را
به شکل دیالک تیک طبقه حاکمه و ت
بسط و تعمیم می دهد
و
بزرگ ترین دروغ زمانه خود
را
تبیین می دارد.

جواب

سعدی در این بیت شعر،
برای اثبات افتخارش به پادشاه،
دیالک تیک داد و ستد
را
به شکل دیالک تیک طبقه حاکمه و توده
بسط و تعمیم می دهد
و
بزرگ ترین دروغ زمانه خود
را
تبیین می دارد.

۲
ندیدم چنین گنج و ملک و سریر
که وقف است بر طفل و درویش و پیر

بدین طریق
طبقه حاکمه
به مثابه حاتم طایی
تصور و تصویر می شود
و
توده مولد و زحمتکش
به مثابه
گدا.

جامعه در قاموس سعدی و بعدها حافظ = دیالک تیک توانگر و گدا = دیالک تیک سلطان و درویش

طبقه حاکمه = طبقه ای دهنده
توده مولد و زحمتکش = بی همه چیز انگل گیرنده و خورنده.

۳
ندیدم چنین گنج و ملک و سریر
که وقف است بر طفل و درویش و پیر

سؤال
فقط
این است
که
طبقه حاکمه
و
در
رأس آن
خوانین و سلاطین
این
 ثروت
(گنج و ملک و سریر)
را
از کجا آورده اند؟

۴
سعدی
فقیه
است
و
به این سؤال
جواب فقیهانه دارد
که
وقیحانه است:
همه چیز
بنا بر آیات قرآن کریم
متعلق به خدا ست.

خدا
ثروتمندترین ثروتمندان جهان است.

بشریت
به طور کلی
بی همه چیز
و
زباله و انگل و گدا و مفتخور
است.

خدا
ثروت و نعمت
را
به اغنیا می دهد.

به
طبقه حاکمه می دهد.

به
سکنه خرگاه ها و دربارها
می دهد.

آنها
هم
باید
میان توده بی همه چیز
قسمت کنند:
بخورند
بنوشند
بپوشند
و
بپاشند.

تا
توده علیل و ذلیل
جمع کنند
و
مصرف کنند.

این خرافه فقها
اما
به
چه معنی است؟

۵
ندیدم چنین گنج و ملک و سریر
که وقف است بر طفل و درویش و پیر

این
آشکارا
به معنی انکار تولید نعمات مادی و فکری و هنری است.

این به معنی انزال نعمات از هر نوع است.

تولید نعمات
بدین طریق
به عهده مأمورین الهی
مثلا ابر و باد و مه و خورشید و غیره
محول می شود.

سعدی
البته
می داند که چنین نیست.

در شعر دیگری
توده رعیت را بیخ و بن سلطنت (جامعه)
محسوب می دارد.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر