دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۲۳۴)

 

پروفسور دکتر

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان

مانفرد پوشمن

روبرت شولتس

هورست تاوبرت

و دهها تن دیگر

(۱۹۶۹)

برگردان

شین میم شین

 

جامعه

ادامه

۳۲

·    اینجا ما  بویژه با سه گشتاور (ممان) مهم سر و کار پیدا می کنیم:  

الف

۱

·    جوامع بشری را می توان بر اساس معیارهایی طبقه بندی کرد که تعیین کننده ساختار آنها هستند، بدون اینکه با مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه، یکسان باشند.

·    معیارهای زیر از آن جمله اند: 

الف

·    جوامع فلاحتی (کشاورزی)

ب

·    جوامع صنعتی

پ

·    جوامع  مدینه ای (دولتشهرهای) آنتیک (جهان کلاسیک باستان)

·    و غیره

۲

·    بدین طریق برای همه فرماسیون های ماقبل کاپیتالیستی، بر اساس سلطه شیوه های تولید فلاحتی و یا ماقبل فلاحتی (مثلا دامپروری و غیره) کنسرواتیسم (محافظه کاری، ضد انقلابی، ارتجاعی، ایستایی) بالاتری برای بنیان تولید تشخیص داده می شود که ضمنا دیگر عرصه های حیاتی جامعه را و دیگر مناسبات زندگی جامعه را مثلا نهاد های دولتی، مذهبی، هنری و غیره را تحت تأثیر قرار می دهند.

۳

·    به همین دلیل می توان از جوامع فلاحتی هم سخن گفت.

۴

·    اینجا اما هرگز نباید استقلال بخشیدن به این جور مفاهیم و مفهوم سازی ها فراموش شود که در تئوری جامعه صنعتی  در جامعه شناسی بورژوایی  در حال حاضر صورت می گیرد و به افراط کشیده می شود.

ب

۱

·    مفهوم جامعه ضمنا پیوند های قانونمندی را منعکس می کند که در مقوله هایی از قبیل ژن، قبیله (ریشه، تبار)، خلق و ملت تبیین می یابند. 

۲

·    مفاهیمی از قبیل جامعه قبیله ای، جامعه ملی و غیره نیز مبتنی بر مفهوم عام جامعه اند. 

۳

·    البته اینجا نیز باید پیوند دیالک تیکی آن با تئوری فرماسیون اقتصادی  جامعه، در نظر گرفته شود.

·    بویژه در مبارزه با تئوری های ناسیونالیسم بورژوایی و کوسموپولیتیسم (جهان وطنی) بورژوایی. 

پ

۱

·    مشخصه مکانی (اوکولوژیکی، محیط زیستی) جوامع نیز به همین  سان است.

·     مراجعه کنید به اوکولوژی در دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی  

۲

·    اینجا ضمنا چند لایگی مفهوم جامعه، نمودار می گردد.

·    از این چندلایگی مفهوم جامعه، توجه به این نکته جلب می شود که این مفهوم در پژوهش سوسیولوژیکی در کدامین جانب واقعیت جامعه ای به خدمت گرفته می  شود و درجه عامیت آن از چه قرار است. 

۳

·    این همزمان بنیانی است برای استفاده از مفهوم جامعه، در وحدت دیالک تیکی اش با مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه.

·    (دیالک تیک مفهوم جامعه و مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه. مترجم) 

پایان