ماتریالیسم (۹)

هلوه تیوس

کلود آدرین هلوه تیوس

(۱۷۱۵ ـ ۱۷۷۱)

 نماینده ماتریالیسم «اجتماعی» فرانسه

هلوه تیوس فعالیت سیاسی را وظیفه و تکلیف روشنگری می داند. اخلاق حقیقی بنظر هلوه تیوس

عبارت است

 از

دفاع از منافع حتی الامکان اکثریت مردم

آثار اصلی او:

در باره روح (۱۷۵۸)

در باره استثمار (۱۷۷۲)

پروفسور دکتر مانفرد اشتارک

ماتریالیسم قرن هجدهم 

(ماتریالیسم فرانسه)

برگردان

شین میم شین

۶

۱

·      استقبال مهار ناپذیر لامتری از ماتریالیسم سیاسی، پژواک خود را در ماتریالیسم «اجتماعی» هلوه تیوس می یابد.

۲

·      اما دیدرو ـ عمدتا ـ در عرصه  طبیعتفلسفه پیش می تازد و ضمنا ماتریالیسم را فقط در عرصه استه تیکی رونق می بخشد.

۳

·      دیدرو با توسل به دلیل ناتورالیستی منتج از نابرابری طبیعی بنیادی انسان ها، با چرخش ماتریالیسم به انسان نگری مبتنی بر برابری هلوه تیوس مخالفت می ورزد.

۴

·      هلوه تیوس با ماتریالیسم «اجتماعی» به قلب ماتریالیسم فرانسه نفوذ می کند.

۵

·      او این اندیشه را توسعه می دهد، که شرایط تاریخی و «تربیت»، یعنی تمامی مناسبات اجتماعی، تعیین کننده چند و چون انسان ها هستند.

۶

·      بدین طریق، مرکز ثقل روشنگری ـ آشکارا ـ از تشکیل ایده به تشکیل جامعه منتقل می شود.

۷

·      گذار از مبارزه فلسفی محض به مبارزه اجتماعی نقاب از چهره برمی گیرد.

۸

·      آثار اصلی هلوه تیوس به شرح زیرند:

الف

·      «در باره روح» (۱۷۵۸)

ب

·      «در باره انسان» (۱۷۷۲)

۹

·      مبدأ فکری هلوه تیوس را سنسوئالیسم (حسگرایی) جان لاک تشکیل می دهد.

·      (سنسوئالیسم  نامی است برای جریان معرفتی ـ نظری که مرحله حسی شناخت را مطلق می کند و لذا ادعا می کند، که کل شناخت ناشی از ادراک حسی است.

·      سنسوئالیسم ادعا می کند که میان تفکر و احساس تفاوت ماهوی وجود ندارد و کلیه نتایج تفکر را می توان در ادراکات حسی خلاصه کرد.

·      سنسوئالیسم فرم خاصی از امپیریسم (تجربه گرائی) است.

·      سنسوئالیسم پاسخ صریح به مسئله اساسی فلسفه نمی دهد و به وجود و یا عدم وجود عینی ـ واقعی علل احساس وقعی نمی نهد. مترجم)

۱۰

·      هلوه تیوس نسبت به مادیت و غیرمادیت روح بی تفاوت و بی اعتنا ست.

۱۱

·      هدف اصلی او نشان دادن خصلت اجتماعی روح است.

۱۲

·      به نظر هلوه تیوس، هر کردوکار روحی عبارت است از ادراک و احساس.

۱۳

·      به نظر هلوه تیوس، روح با ادراک حسی، با دریافت تأثیرات چیزها، با «تصویرها» تفاوت دارد.

۱۴

·      روح به نظر هلوه تیوس، به شناخت روابط چیزها نایل می آید و «ایده ها» را طرحریزی می کند.

۱۵

·      انسان ببرکت حافظه اش به دانش مجهز است.

۱۶

·      انسان اما وقتی می تواند روح داشته باشد که قادر به استخراج ایده ها و غیره از روابط چیزها باشد.

ادامه دارد.