ویرایش و تحلیل
میم حجری
شعر هوشنگ ابتهاج (سایه) در رثای مرتضی کیوان
كیوان ستاره بود
هوشنگ ابتهاج
(سایه)
۱
ما
از
نژاد آتش
بودیم
همزاد آفتاب بلند
همزاد آفتاب بلند
اما
با
سرنوشت تیره خاکستر
معنی تحت اللفظی:
ما
از
نژاد آتش بودیم.
همزمان با آفتاب پا به هستی نهاده بودیم.
با
این تفاوت
که
سرانجام تیره و تار ما
تبدیل شدن به خاکستر بود.
تفاوت و تضاد شاعر حزب توده
با
شاملو،
در همین بند آغازین شعر آشکار می گردد:
۲
ما
از
نژاد آتش
بودیم
همزاد آفتاب بلند
همزاد آفتاب بلند
اما
با
سرنوشت تیره خاکستر
سایه
شعرش
را
با
«ما»
شروع می کند.
سؤال هر خواننده ی اندیشنده
این است
که
سایه
«ما»
را
از
تجرید چه کسانی
ساخته است؟
۳
ما
از
نژاد آتش
بودیم
افراد و اشخاص نهفته در مفهوم مجرد «ما»
از
جنس آتش و همزاد آفتاب بوده اند.
سایه جوان
روحش حتی خبر ندارد
که
چه
می گوید.
اجنه و بویژه شیاطین
از
دید کریم
از جنس آتش اند.
شیاطین
برای
تولید مثل
بنا بر پژوهش های علمی علمای علامه عیران،
پاهای شان را به هم می مالند،
از
اصطکاک پاهای شان
جرقه برمی خیزد
و
هر جرقه ای به شیطانکی استحاله می یابد.
سایه
در هر صورت
خود و امثال خود
را
«ما»
را
از
تبار اجنه و شیاطین می داند.
مسئله
هم
همین جا ست:
اگر جمارانیان بدانند، جایزه نکبت خود را از سایه بازپس خواهند گرفت و خودش را درجا سنگسار خواهند کرد
و
اگر
زرتشتیان بشنوند،
پشت سر سایه
نماز جماعت خواهند خواند.
۳
ما
از
نژاد آتش
بودیم
همزاد آفتاب بلند
همزاد آفتاب بلند
سایه
خیال می کند
که
آفتاب
هم
از
نژاد آتش
است.
از این خبرها نیست.
کره خورشید عمدتا از فلزات معلوم الحال
(آهن و آلومینیوم و باریم و مس و فلزات رادیو اکتیو و غیره)
تشکیل یافته است.
آفتاب
به احتمال قوی
حاوی مقادیر عظیمی از مواد رادیو اکتیو است
که
پیاپی تجزیه می شوند
و
انرژی غول آسای حاصله از تجزیه رادیو اکتیو آنها
همه اجزای آفتاب
را
اتمیزه می سازد.
نور آفتاب
همین انرژی غول آسا ست.
آفتاب
محل تشعشعات رادیو اکتیو پی در پی است.
۴
ما
از
نژاد آتش
بودیم
همزاد آفتاب بلند
همزاد آفتاب بلند
اما
با
سرنوشت تیره خاکستر
سایه
با
«اما»
میان «ما» و آفتاب تفاوت قایل می شود.
آفتاب
بر خلاف سایه و یاران
سرنوشت تیره ندارد.
سایه خیال می کند
که
آخر و عاقبت آفتاب
خاکستر شدن نیست
و
تا
ابد نور افشانی خواهد کرد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر