دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۵۰)

 

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت 

و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

پیشکش
به

امیر حسین آریان پور

تقسیم کار

ادامه

۱۶

·    هر کیفیت تاریخی معین تقسیم اجتماعی کار و در رابطه با آن،  نحوه و نوع رابطه ی مولدین با وسایل تولید، هسته ی سیستم روابط اجتماعی ـ اقتصادی  است که در کلیتش، تشکیل دهنده ی کیفیت تاریخی معین مالکیت، یعنی روند اجتماعا از آن خود کردن طبیعت توسط افراد جامعه است.

۱۷

·    مارکس در چالش با پرودون تحولات کیفی تقسیم اجتماعی کار را برجسته می کند:

الف

·    «برای جناب پرودون، تقسیم کار چیز کاملا ساده و پیش پا افتاده ای است.

ب

·    مگر رژیم کاست، تقسیم کار معینی نبوده است؟

پ

·    مگر سیستم چونفت (انجمن های صنفی زحمتکشان کار دستی در قرون وسطی) نوع معین دیگری از تقسیم کار نبوده است؟

ت

·    مگر تقسیم کار مانوفاکتور (کارگاه متشکل از صنعتگران دستی  حرفه های متنوع) که از اواسط قرن ۱۷ شروع شد و در نیمه دوم قرن ۱۸ در انگلستان به پایان رسید، تقسیم کار کاملا متفاوتی در صنعت بزرگ، یعنی صنعت مدرن نبوده است؟

ث

·    کل سازمان ملل و کل روابط بین المللی آنها مگر حاکی از تقسیم کار معینی نیستند؟

ج

·    مگر آنها با تغییر تقسیم کار نباید تغییر یابند؟

ح

·    جناب پرودون مسئله تقسیم کار را به اندازه ای نفهمیده که به جدایی شهر از ده حتی اشاره ای نمی کند که مثلا در آلمان در فاصله قرون نهم و دوازدهم صورت گرفته است.

خ

·    از این رو، جدایی شهر از ده برای جناب پرودون باید قانون ابدی نمودار گردد.

·    برای اینکه او نه از منشاء این جدایی شهر از ده خبر دارد و نه از توسعه آن.

·    (مارکس و انگلس، «نامه های منتخب»، ۱۹۵۳، ۴۴ ـ ۴۵)

۱۸

·    هر فرماسیون اجتماعی در هر مرحله تاریخی توسعه اش فرم خاص خود را از تقسیم اجتماعی کار دارد.

·    مراجعه کنید به فرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی (فرماسیون اقتصادی جامعه) در دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی و در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۱۹

·    تقسیم اجتماعی کار، عنصری در مناسبات و روابط اجتماعی است که تعیین کننده تمایز افراد در گروه ها، اقشار و طبقات است.

۲۰

·    بر مبنای تقسیم اجتماعی کار است که در هر مرحله توسعه تاریخی ـ مشخص فرماسیون اجتماعی، گروهبندی های معینی از افراد با  مناسبات و روابط اجتماعی ماهیتا تکرار شونده، با منافع خاص شان و با تضادهای خاص شان تشکیل می شوند.

۲۱

·    تفاوت های کیفی فرم های تاریخی تقسیم اجتماعی کار در توسعه  تاریخی جامعه بویژه زمانی با وضوح خاصی خود را نمایان می سازند که گشتاور ماهوی هر تقسیم کار برجسته شود که تعیین کننده دوران های تاریخی مختلف است.

۲۲

·    از آنجا که هر فرم  تقسیم اجتماعی کار فقط بر مبنای فرم پیشین خود و در چارچوب فرم پیشین خود می تواند توسعه یابد، هر طرز نگرش علمی، برگشت به اوضاع قبلی جامعه بشری را الزامی می سازد.

ادامه دارد.