۱۳۹۶ فروردین ۱۸, جمعه

تاریخفلسفه (فلسفه تاریخ) (۳)


پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان
 شین میم شین

 III
تاریخفلسفه در عصر جدید

·      تاریخفلسفه ـ به معنی واقعی کلمه ـ با شروع دوره روشنگری بورژوائی آغازین از سوی نمایندگان ایدئولوژیکی بورژوازی انقلابی، از نو، اما با کیفیتی بمراتب عالی تر از آنتیک (جهان باستان کلاسیک) مطرح می شود.

·      مراجعه کنید به تفکر تاریخی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۱
·      پیشرفت هائی که تفکر اجتماعی ـ نظری بورژوائی در تاریخفلسفه بوجود می آورد، در زمینه های زیر بوده است:

الف
·      در رابطه با مبارزه بورژوازی بوده است.

ب
·      در مبارزه بر ضد فئودالیسم بوده است.

پ
·      در مبارزه بر ضد شرایط فئودالی بوده است.

ت
·      در مبارزه بر ضد ایدئولوژی فئودالی بوده است.

ث
·      در زمینه اثبات برتری نظام اجتماعی بورژوایی و دادپروری نظام اجتماعی بورژوائی بوده است.

ج
·      در رابطه با ضرورت بسیج توده ها برای برقراری جامعه بورژوائی بوده است.

ح
·      در رابطه با خصلت انقلابی و دگرگونساز شیوه تولیدی سرمایه داری بوده است.

۲
·      ویژگی اصلی تاریخفلسفه کلاسیک بورژوائی عبارت است از توضیح راسیونال (عقلائی) و دنیوی حوادث و پیوندهای تاریخی که در جهت مخالف ایدئولوژی فئودالی ـ روحانی سیر می کند.

۳
·      یکی از انواع این توضیح تاریخ، خصلت جغرافیائی ـ ناتورالیستی دارد.

·      نمایندگان این نوع توضیح تاریخ  به شرح زیر بوده اند:

الف

ژان بودین
 (1529 ـ 1596)
اولین دولت ـ تئوریسین در فرانسه
مؤلف کتاب 6 جلدی دولت
قبلا طرفدار استبداد بود.

·      ژان بودین

ب

مونتسکیو  
(1689 ـ 1751)
رئیس مجلس فرانسه
مؤلف «روح القوانین» (1748)
از چهره های اولین مرحله روشنگری فرانسه   

·      مونتسکیو  

۴
·      گرایش مبتنی بر توضیح دنیوی تاریخفلسفه کلاسیک بورژوائی، خود را در انواع مختلف تئوری هائی نیز نمودار می سازد که بر بنیان «طبیعت بشری» استوار شده اند و برقراری نظام اجتماعی منطبق با «طبیعت بشری» را آماج خود قرار داده اند.

·      نمایندگان این گرایش به شرح زیر بوده اند:

الف
  
توماس هوبس  
(1588 ـ 1679)
فیلسوف، ریاضی دان بریتانیائی و تدوینگر بزرگ «دولت ـ تئوری» 
در عصر جدید آغازین
کتاب معروف او «هیولا» نام دارد

·       توماس هوبس

ب

جان لاک
(1632 ـ 1704)
فیلسوف انگلیسی
نماینده اصلی امپیریسم (تجربه گرائی)
از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس
از تئوریسین های قرارداد اجتماعی
اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه
تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.
جان لاک در نظریه خود راجع به بود (ماهیت) چیزها
میان ایدئالیسم و ماتریالیسم در نوسان بود.
جان لاک در نظریه  خود راجع به امکان شناخت بود (ماهیت) راستین چیزها
 به ندانمگرائی (اگنوستیسیسم) گرایش داشت.

·      جان لاک

ت
جیامباتیستا (جیووانی باتیستا) ویکو
(1668 ت 1744)
تاریخفیلسوف و حقوقدادن ایتالیائی
موضوع پژوهش:
صعود و سقوط تمدن


·      جیووانی ویکو

پ 
پل هنری تیری د هولباخ  
(1723 ـ 1789)
از متفکران رادیکال قرن هجدهم
 از همکاران دیدرو و دآلمبر
 از مؤلفین دایرة المعارف (35 جلدی)
آته ئیست، دترمینیست و ماتریالیست

·      هولباخ

ث
ژان ژاک روسو  
(1712 ـ 1778)
نویسنده، فیلسوف، پداگوگ، طبیعت پژوه و کمپونیست
از تدارک بینندگان معنوی انقلاب فرانسه

·      ژان ژاک روسو

ج
اتین گابریل موره لی
(1717 ـ 1778)
فیلسوف روشنگری
سوسیالیست اوتوپیکی
آثار:
سوسیالیست های بزرگ
کد طبیعت

·      موره لی

۵
·      این تئوری ها البته به قبول اصول اجتماعی تغییرناپذیر تمایل داشته اند.

۶
·      در این میان تئوری هائی که حاوی نظراتی در مورد نقش اقتصاد و مبارزه طبقاتی در تاریخ بوده اند، از اهمیت خاصی برخوردارند.

·      مراجعه کنید به جامعه، جامعه بورژوائی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر