حیدر مهرگان و «حماسه» گلسرخی (۶۳)

 

ویرایش و تحلیل از

یدالله سلطان پور

 

رفیق توده ای

 ادامه داه بود:
  مسئله امروز ما

 درک دیالکتیکی این اصل است 

که شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست. 

 

 

وقتی خسرو گلسرخی می گوید که توده ای نسل جوان جدید، به عوض اندیشه، کاه و یونجه و علوفه در آخورش می ریزد، به همین دلیل است.

حریف توده ای و یا حیدر مهرگان حرف دهان خود را حتی نمی فهمد.

آنچه که مستقل از آدم ها و اراده و میل و هوس آنها وجود دارد، ماده است.

واقعیت عینی است.

 

این سخن حریف توده ای و یا حیدر به معنی ارائه ی راه حل ماتریالیستی به مسئله اساسی فلسفه است:

ماده بر روح مقدم است.

(شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست.) 

 

به عبارت دقیقتر در دیالک تیک ماده و روح نقش تعیین کننده از آن ماده است.

 

در فلسفه به عوض مقوله ماده از مفهوم وجود هم استفاده می شود و به عوض مقوله روح از مفهوم شعور.

مفاهیم ماده، وجود، روح و شعور، عالی ترین مفاهیم فلسفی اند.

 

بالاتر و وسیع تر و عالی تر از این مفاهیم، مفهومی وجود ندارد.

یعنی نمی توان مفهومی پیدا کرد که از بسط و تعمیم آن ماده و یا روح پدید آید.

ماده و روح (وجود و شعور) شاهنشاه مفاهیم اند. 

به همین دلیل ماده و وجود و روح و شعور، مقوله فلسفی (عالی ترین مفهوم فلسفی) نامیده می شوند.

 

اگر به عنوان مثال، مقوله ماده را بسط و تعمیم دهیم به مواد فیزیکی، شیمیایی، اتم، موله کول، سلول، بافت، اندام، ذره، کهکشان، صخره، نبات، جانور، انسان، جامعه، مناسبات تولیدی (لنین) و غیره می رسیم.

 

اجامر بی خبر از خدا و خرما در کشور عه «هورا» و عا «شورا» خیال می کنند که ماده همان ماده فیزیکی و شیمیایی است.

 

جلوی تخته سیاه مدارس، می ایستند و تکه گچی را نشان محصلین بیچاره می دهند و می فرمایند:

ماتریالیست ها ادعا می کنند که همه چیز از گچ است.

بی آنکه حتی بدانند، گچ چیست.

 

۱

  مسئله امروز ما

 درک دیالکتیکی این اصل است 

که شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست. 

 

دیالک تیک ماده و روح و یا وجود و شعور از دیالک تیک های ماتریالیسم دیالک تیکی است.

موضوع ماتریالیسم دیالک تیکی، کل هستی است.

یعنی هم طبیعت اول است.

هم طبیعت دوم (جامعه بشری، انسان) و هم تفکر است.

 

مفاهیم و قوانین ماتریالیسم دیالک تیکی شامل حال کل هستی (طبیعت، جامعه، تفکر) می شوند.

یعنی عالی ترین و کلی ترین مفاهیم و قوانین اند.

 

مفاهیم زیر به عنوان مثال جزو مفاهیم ماتریالیسم دیالک تیکی اند:

ماده و روح (وجود و شعور)

 فرم و محتوا

پدیده و ماهیت (نمود و بود)

فرم نمودین و محتوای ماهوی

حرکت و سکون

کمیت و کیفیت (چند و چون)

 پیوند و تضاد

پیوست و گسست (تداوم و شکست)

جزء و کل

منفرد (خاص) و عام

و غیره

 

مراجعه کنید به ماتریالیسم، ایدئالیسم، مفاهیم فوق الذکر در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۳

  مسئله امروز ما

 درک دیالکتیکی این اصل است 

که شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست.

 

 

دیالک تیک ماده و روح و یا وجود و شعور اگر بسط و تعمیم یابد به دیالک تیک وجود اجتماعی و شعور اجتماعی می رسد.

دیالک تیک وجود اجتماعی و شعور اجتماعی عالی ترین دیالک تیک ماتریالیسم تاریخی است.

موضوع ماتریالیسم تاریخی کل جامعه بشری از هر نوع است.

مفاهیم و قوانین ماتریالیسم تاریخی شامل حال کل جامعه بشری می شوند.

یعنی عالی ترین و کلی ترین مفاهیم و قوانین جامعه بشری را تشکیل می دهند.

 

مفاهیم زیر به عنوان مثال جزو مفاهیم ماتریالیسم تاریخی اند:

وجود اجتماعی و شعور اجتماعی

فرد و جامعه (فرمی از بسط و تعمیم جزء و کل)

شخصیت و تاریخ (جامعه)

نیروهای مولده و مناسبات تولیدی
زیربنای اقتصادی (مناسبات تولیدی، ساختار جامعه بشری) و روبنای ایده ئولوژیکی

درک ماتریالیستی تاریخ و درک ایدئالیستی تاریخ 

سوبژکت و اوبژکت (ذهن و عین) 

 

مراجعه کنید به ماتریالیسم تاریخی، مفاهیم فوق الذکر در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۴

 

 

  مسئله امروز ما

 درک دیالکتیکی این اصل است 

که شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست. 

ستون سوم فلسفه مارکسیستی که چه بسا ناشناخته می ماند و حتی نامی از آن بر زبان نمی گذرد، تئوری شناخت (معرفت) است.

در اغلب متون مارکسیستی، ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی برجسته می شود و تئوری شناخت فراموش می گردد.

خیلی از سران احزاب مدعی کمونیسم چه بسا حتی نامی از تئوری شناخت نشنیده اند.

حریف توده ای و حیدر هم جزو این غافلجماعت اند.

تئوری شناخت در فلسفه، رشته مستقلی را با حوزه موضوعی نسبتا مستقلی تشکیل می دهد.

مسائل اصلی تئوری شناخت به شرح زیر اند:

موضوع شناخت

 منشاء شناخت

 ماهیت شناخت

 مبانی شناخت

نیروهای محرکه شناخت

مراحل شناخت

فرم های شناخت

اسالیب (متدهای)  شناخت

سمیوتیک

حقیقت

رابطه تئوری و پراتیک

مسائل علمی و نظری (تئوریکی)

موضوع  تئوری شناخت، کل تفکر بشری است.

مفاهیم و قوانین  تئوری شناخت، شامل حال کل تفکر بشری می شوند.

یعنی عالی ترین و کلی ترین مفاهیم و قوانین تفکر بشری را تشکیل می دهند.

 

مفاهیم زیر به عنوان مثال جزو مفاهیم  تئوری شناخت اند:

تصویر و ذات (محمد زهری)

تخیل

تصور

ادراک (استنباط)

احساس

حسی و عقلی
تجربی و نظری (امپیری و تئوری)

تئوری و پراتیک 

عمل

متد (اسلوب)

 سوبژکت و اوبژکت (ذهن و عین)

 

مراجعه کنید به شناخت، تئوری شناخت، تدارک تئوریک توضیح تئوری شناخت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۵

  مسئله امروز ما

 درک دیالکتیکی این اصل است 

که شرایط عینی مستقل از ما و اراده و خواست ما ست. 

 

حالا می بینیم که دیالک تیک سوبژکت و اوبژکت (ذهن و عین کذایی) هم جزو دیالک تیک های ماتریالیسم تاریخی است و هم جزو دیالک تیک های تئوری شناخت است.

 

این دو دیالک تیک باید بررسی شوند تا سرسری بودن ادعای حریف و یا حیدر روشن شود.

 

ادامه دارد.