غائیت (فینایته)

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

غائیت (فینالیته)  

تعیین رخدادی و یا عملی نه با توجه به علت آن، بلکه با توجه به هدف آن.

هدف تعیین کنندگی

واژه نامه دودن

·       معنی تحت اللفظی غائیت (فینالیته)، عبارت است از تعین اهداف و سمتگیری بسوی آماج ها.

1

·       تفکر مدرن، غائیت را به مثابه مشخصه سیستم های سیبرنتیکی بکار می برد که بی اعتنا به اختلالات و تأثیرات خارجی، همیشه به حالت اولیه (حالت غائی) بر می گردند و یا فونکسیون هدایتی معینی را دنبال می کنند.

2

·       مسئله ی غائیت مدت درازی موضوع گمان ورزی های فلسفی ـ متافیزیکی بوده است.

3

·       اگر کسی فقط شیوه رفتار یک سیستم غائی را در نظر گیرد و ساختار آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار ندهد، در پله نازلی از ترقی علوم مربوطه، تحت شرایطی به این نتیجه خواهد رسید که باید نیروی اسرارآمیزی وجود داشته باشد که سیستم مورد نظر را چنان هدایت و رهبری کند که آن بی اعتنا به کلیه تأثیرات «طبیعی» (اختلالات، اخراج از حالت تعادل و غیره) همواره به حالت اول یکسان برگردد.

·       یعنی به حالت ایستا (در تنظیم ارزش ثابت) و یا به حالت پویا (در تنظیم تعاقبی)، یعنی به یک حالت غائی گرایش داشتته باشد.

4

·       ماتریالیسم دیالک تیکی در پیوند با سیبرنتیک این واقعیت امر را بطور کامل توضیح می دهد و آن را ناشی از علل طبیعی می داند.

5

·       حالات غائی مبتنی برتنظیم ارزش ثابت و تنظیم تعاقبی در طبیعت آلی نتایج روند های مطلوب سازی (اوپتیمال سازی)  اند و از تأثیرات قوای ماورای طبیعی نشئت نمی گیرند.   

6

·       در جامعه به معنای تئوری ایدئالیستی غائیت، حالات غائی وجود ندارند.

7

·       این عمدتا قوای اجتماعی اند که به تعیین آماج های خود اقدام می کنند و در مبارزات اجتماعی آماج هائی پیروز می شوند که با اوضاع اجتماعی عینی ـ واقعی به بهترین وجهی مطابقت دارند.

8

·       غائیت اجتماعی در سوسیالیسم خصلت تغییرات از قبل سنجیده علمی و طبق نقشه عملی شده را به خود می گیرد.

·       مراجعه کنید به نهائی، فینالیسم (غائیت گرائی)، تله ئولوژی، آماج، آماج گرائی، هدف، هدفخوانی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری .

پایان