۱۳۹۵ آبان ۴, سه‌شنبه

عرفان (5)


پروفسور دکتر ماتهویس کلاین   
برگردان
شین میم شین  

33
·        در فلسفه بورژوائی معاصر، گرایشات عرفانی بیشماری یافت می شوند که بلحاظ اجتماعی، نقش ارتجاعی فوق العاده ای بازی می کنند.

34
·        این نوع عرفان ارتجاعی بورژوائی را می توان در آثار فلاسفه بورژوائی واپسین زیر دید:

الف

کارل یاسپرس (1883 ـ 1969)
روانکاو و فیلسوف آلمانی
از فلاسفه بورژوائی واپسین
نماینده فلسفه حیات که
 با اگزیستانسیالیسم سارتر تفاوت های جدی داشت.
موضوعات آثار فلسفی او:
 فلسفه مذهب
فلسفه روشنفکرانه

·         در اثر یاسپرس تحت عنوان «دربرگیرندگان»

ب

مارتین هایدگر (1889 ـ 1976)
از فلاسفه بورژوائی واپسین
فیلسوف آلمانی در سنت فنومنولوژی هاسرل، فلسفه حیات ویلهلم دیلتی، اگزیستانسیالیسم کیرکگارد
منتقد فلسفه غرب و توسعه درک جدیدی از انسان و جهان
از ایدئولوگ های سینه چاک فاشیسم آلمان

·        در اثر مارتین هایدگر تحت عنوان «یاد بود هستی»  

پ

ادوارد اشپرانگر (1882 ـ 1963)  
فیلسوف
پداگوگ
روانشناس
المانی

·        در اثر اشپرانگر تحت عنوان «تدین جهان»

ت

ارنست بلوخ (1885 ـ 1977)
از فلاسفه بورژوائی آلمان
مدعی طرفداری از مارکسیسم
اصل امید (1938 ـ 1947) در تبعید آمریکا
بلوخ تحت تأثیر هگل و مارکس اصل امید را به فلسفه همه جانبه اوتوپی مشخص توسعه می دهد.
جلد اول
رؤیاهای کوچک روزمره
شعور پیشگو
تصاویر آرزوئی در آئینه
جلد دوم
خطوط اصلی جهان بهتر
جلد سوم
تصاویر آرزوئی لحظه حاضر

·        در اثر ارنست بلوخ  تحت عنوان «اصل امید»

35
·        عرفان پدیده بسیار متناقضی است.
·        عرفان ملغمه ای است، از عناصر متضاد بیشمار.
·        از این رو ارزیابی همه جانبه آن کار دشواری است.

36
·        عرفان به سبب داشتن شالوده سوبژکتیویستی، ایراسیونالیستی، مذهبی ـ ایدئالیستی، یک جهان بینی عمیقا غیرعلمی است که تصویر مخدوش و مسخ و تحریف شده ای از انسان و جهان عرضه می کند.

37
·        شیوه های عرفان برای رسیدن به حالت روحی مورد نظر، اغلب مشمئز کننده و تهوع آورند و عزت و اعتبار انسانی را لکه دار می سازند.

38
·        عرفان از سوی دیگر، در شرایط تاریخی مشخصی حاوی گرایشات مترقی بوده است.
·        گرایشات زیر از انجمله اند:

الف
·        گرایشات پانته ئیستی

ب
·         انتقاد از تئولوژی خشک و دگماتیکی کلیسای کاتولیک و پروتستان که با توسل به عقل در پی اثبات مسیحیت و وجود خدا بوده اند

پ
·        انتقاد از خودکامگی و فساد دستگاه روحانیت بویژه در قرون وسطی.

39
·        علت مترقی بودن عرفان قرون وسطای واپسین در آن بوده که با اشاره به اصل شمول عام نیل به تجلی روحی به این نتیجه می رسید که همه انسان ها طبیعتا برابرند.

40

توماس مونتسر (1489 ـ 1525)
تئولوگ، کشیش و انقلابی پروتستانی در جنگ های دهقانی آلمان
نخست از هواداران مارتین لوتر بود
بعد بر ضد روحانیت وابسته به کلیسای کاتولیک و بر ضد نظام فئودالی به مبارزه برخاست.
مارتین لوتر به سبب تمایلات انقلابی ـ اجتماعی رادیکال او
 و به دلیل تئولوژی اسپیریتوئالیستی او که در آثارش بازتاب می یافت و به سبب مواعظ پبکارگرانه اش از او فاصله گرفت.
مونتسر بر خلاف مارتین لوتر،
به جانبداری از جنبش قهرآمیز رهائی بخش دهقانان برخاست
و به تبلیغ و ترویج ایده های انقلابی همت گماشت
 و در صدد ایجاد نظام اجتماعی عادلانه در منطقه خویش بر امد.
امتیازات اجتماعی را لغو کرد،
معابد را منحل نمود و از آنها سرپناهی برای بی خانمانان و گرسنگان ترتیب داد.
اقدامات او در جهت متحد ساختن همه دهقانان به ثمر نرسید.
مونتسر در سال 1525 اسیر شد،
مورد شکنجه های وحشتناک قرار گرفت
 و در 36 سالگی به دار آویخته شد.

·        این نتیجه گیری عرفانی، بویژه آن سان که توماس مونتسر انجام داده بود، تأثیر مثبت زیادی بر آموزش رفرماسیون توده ای و جنبش انقلابی دهقانی بجا گذاشت. 

41
·        گرایشات عرفانی قرون وسطی، بطور کلی مخالف سرسخت قدرت های حاکم فئودالی و روحانیت کلیسای کاتولیک و هوادار جنبش های اپوزیسیونی دهقانی و بورژوازی انقلابی نوخاسته بوده اند. 

42
·        «مخالفت انقلابی با فئودالیسم در سراسر قرون وسطی جریان داشته است.
·        این حرکت بنا بر مصلحت روز، گاهی به صورت عرفان، گاهی به صورت الحاد آشکار و گاهی به شکل قیام مسلحانه بوده است.
·        رفرماسیون قرن 16 میلادی و مونتسر تحت تأثیر عرفان بوده اند.»
·        (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 7، ص 344)

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر