۱۳۹۴ آذر ۲, دوشنبه

روشنگری (7)


پروفسور دکتر وینفرید شرودر  
پروفسور کارل هاینتس بارک
برگردان شین میم شین

(بخش چهارم)
روشنگری انگلیس
ادامه

5
جان تولاند  

1
·        نمایندگان اصلی ماتریالیسم انگلیس که بر بنیان تئوری شناخت سنسوئالیستی جان لاک آغاز بکار می کنند، به شرح زیر بوده اند :

 
الف
 
·        دیوید هارتلی (پزشک) (1705 ـ 1787)

ب
 
·        ژوزف پریستلی (1733 ـ 1808)  

ت

جان تولاند (1670 ـ 1722) 
آزاداندیش ایرلندی روشنگری  
تغییر مذهب از کاتولیسیسم به پروتستانتیسم 
تحصیلکرده فلسفه و تئولوژی 
از پیروان جان لاک 
مؤلف «نامه های سره نا» (1704) 
کتابش تحت عنوان «مسیحیت غیر اسرارآمیز» 
در سال 1697 در دابلین علنا سوزانده شد 
از طرفداران پانته ئیسم

·        جان تولاند (1670 ـ 1720)

2
·        آثار پریستلی در انگلستان مشاجره درازمدتی بر سر ماتریالیسم به راه می اندازند.

3
·        نامه های تولاند به سره نا (1704 میلادی) در سال 1768 توسط هولباخ در فرانسه منتشر می شوند.

4
 یوهان گوتفرید هردر (1744 ـ 1803)
نویسنده، شاعر، مترجم، تئولوگ، تاریخفیلسوف و فرهنگفیلسوف  کلاسیک وایمار (آلمان)
متنفذترین نویسنده و متفکر عصر روشنگری
یکی از ستارگان چهارگانه وایمار
(هردر، وایلند، گوته، شیللر)
آثار:
بررسی منشاء زبان
ایده هائی راجع به فلسفه تاریخ بشریت
باد و  خورشید
متانقدی بر «نقد خرد محض» کانت

·        در آلمان هردر اولین کسی بوده که ارزش آثار تولاند را بطور عینی مورد تمجید قرار می دهد.

5
·        سنن مترقی روشنگری انگلیس را «آزاد اندیشان» و دئیست ها، آنتونی کولینز (1676 ـ 172)، ماتیو تیندال (1656 ـ 1733)، توماس شوب (1679 ـ 1747)، لرد بولینگبروکه (1678 ـ 1751)، ویلیام کووارد (1656 ـ 1725)، هنری دودوه ل (1641 ـ 1711)، آندره باکستر (1686 ـ 1750) نیز ادامه می دهند.

6

·        به قول کلاسیک های مارکسیسم، «همانطور که هوبس پیشداوری های ته ئیستی ماتریالیسم فرانسیس بیکن را نابود می سازد، به همان سان نیز کولینز، دودوه ل، کووراد، هارتلی، پریستلی و امثالهم آخرین محدودیت ها و معایب تئولوژیکی سنسوئالیسم جان لاک را از بین می برند.
·        دئیسم برای ماتریالیست ها چیزی بیش از وسیله ای برای خلاص کردن بی دردسر و مسامحه کارانه خود از شر مذهب نبوده است.»
·        (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 22، ص 294، 303)

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر