سیری در جهان بینی احسان طبری (40)

احسان طبری (1295 ـ 1368)

تحلیلی از شین میم شین

·        چه اشباحی است در گردش بر اين کهسار آبی رنگ؟

·        گمانم از زمانی دير می پويند و می جويند.

·        چه می جويند؟

·        از بهر چه می پويند، اين اشباح؟

·        گمانم سايه هايی از نياکان اند در اين دشت:

·        از اين وادی، سپاه مازيار  رزمجو بگذشت

·        از آن ره سندباد آمد، از اين ره رفت مرداويج

·        همين جا، گور مزدک بود

·        و آنجا، مَکمَن بابک.

·        دمی خاموش

·        اينک بانگ هايی مي رسد ايدر (اینجا)  

·        سرودی گرم می خوانند، يارانی که با حيدر

·        سوی پيکار، پويانند.

·        بشنو در ضمير خود، نوای جاودانیِ اِرانی را که می گويد:

·        «به راه زندگی ، از زندگی بايست بگذشتن»

·        بر اين خاکی که ايران است نامش

·        بانگ انسانی، دمی پيش نهيب (فریاد، تشر)  شوم اهريمن، نشد خامش

·        در اين کشور اگر جبارها بودند، مردم کُش

·        از آنها بيشتر، گُردان انساندوست جنبيدند

·        به ناخن خاره ی بيداد را بی باک سنبيدند

·        فروزان مشعل اندر دست، آوای طلب بر لب

·        به دژهايی يورش بردند، که اش بنيان، به دوزخ بود

·        به موج خون فرو رفتند.

·        ليکن فوج بی باکان نترسيد از بدِ زشتان، نپيچيد از ره پاکان

·        اِرانی بذر زرين بر فراز کشوری افشاند

·        اِرانی مُرد، بذرش کشتزاری گشت پر حاصل

·        به زندان، روح پر جولان و طيارش نشد مدفون

·        به زير سنگ سرد گور، افکارش نشد مدفون

·        اِرانی در سرود و در سخن ، بگشود راه خود

·        کنون در هر سويی پرچم گشايد با سپاه خود

·        بمُرد ار يک شقايق ، زير پای وحش ناميمون

·        شقايق زار شد ايران، به رغم ترس ها، شک ها

·        در آمد عصر رستاخيز مردم

·        قهرمان خيزد از اين خاک کهن

·        و آنگاه، مزدک ها و بابک ها

·        مُقنع گفت:  

·        «گر اکنون مرا، پيکر شود نابود

·        روان من نمی ميرد، به پيکرها شود پيدا

·        ز دالان حلول (نفوذ)  آيم به جسم مردم شيدا

·        برانگيزم يکی آتش به جان خلق آينده»

·        مُقنع شد به گور، اما ، مُقنع ها شود زنده

·        ستمگر بس عبث پنداشت کشتن هست، درمانش

·        ولی تاريخ فردايی فرو گيرد، گريبانش

·        به خواری از فراز تخت بيدادش فرود آرد

·        سخن در آن نمی رانم که اين دم دير و زود آرد

·        ولی شک نيست کآخر نيست جز اين رأی و فرمانش

·        سپاه پيشرفت اند و تکامل، اين جوانمردان

·        سپاهی اينچنين، از وادی حرمان (محرومیت، بی نوائی)  گذر دارد

·        به سوی معبد خورشيد پيمودن، خطر دارد

·        ولی هر کس از اين ره رفت، بخشی شد ز نور او

·        هم آوا گشت با فرّ و شکوه او، غرور او

·        مجو ای هموطن، از ايزدِ تقدير بخت خود

·        طلب کن بخت را از جنبش بازوی سخت خود

·        جهان ميدان پيکار است، بيرحم اند بدخواهان

·        طريق رزم، ناهموار، غدّار (بی وفا، خاین)  اند همراهان

·        نه آيد ز آسمان ها هديه ای

·        نی قدرتی غيبی برايت سفره ای گسترده، اندر خانه در چيند

·        به خواب است آنکه راه و رسم هستی را نمی بيند

·        کليد گنج عالم، رنج انسانی است، آگه شو

·        دو ره در پيش: يا تسليم، يا پيکار جانفرسا

·         يا تسليم،

 ·        يا پيکار جانفرسا

 ·        از آن راه خطا برگرد و با همت بر اين ره شو

·        اِرانی گفت:

·        «در شطی که آن جنبنده تاريخ است

·        مشو ز آن  قطره ها، کاندر لجن ها بر کران مانند

·        بشو ز امواج جوشانی، که دائم در ميان مانند.»

پایان

ویرایش از تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.