دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (207)

اثری از مجید افسر

پروفسور دکتر هانس هاینتس هولتس   

فصل ششم

متافیزیک

برگردان شین میم شین

بخش نهم

روانشناسی استحاله یافته به متافیزیک:

کارل گوستاو یونگ

لودویگ کلاگس

قسمت دوم

لودویگ کلاگس

 لودویگ کلاگس (1872 ـ 1956)

نماینده فلسفه حیات

نماینده ویتالیسم در آلمان  

روان شناس

·        خصومت با خرد تحت عنوان اصل «عمیقتر» روح و یا حیات مخرج مشترک روانشناسی متافیزیکی کننده بوده که لودویگ کلاگس با فرمول «جان به مثابه حریف روح» برجسته می کند.  

·        لودویگ کلاگس طرح برنامه روانشناسی به مثابه متافیزیک را به عهده می گیرد.

·        او می نویسد:

1

·        «متافیزیک عبارت است از نبرد خرد بر ضد خرد، که از وفاداری به حیات نشئت می گیرد.

2

·        متافیزیک دو تمایل به همراه دارد:

الف

·        مادیت زدائی از جهان  

ب

·        جایگزین کردن حقایق امور با ماهیت

3

·        حقایق امور، علام محض اند، علائمی اند که برای ماهیت متجلی در نمود جهان، گاهی از اهمیت بیشتر و گه از اهمیت کمتر برخوردارند.

4

·        ماهیت =  معنا  = حیات = روح ...

5

·        اینجا سخن از روح واقعیت بطور کلی است.

·        اینجا سخن از کاینات است.  

6

·        متافیزیک با فیزیوگنوم (سیمای) کیهانی =  تعلیمات علائم کاینات.»

·        (لودویگ کلاگس، «راجع به ماهیت شعور»، 1926، ص 86)

·        راه طی شده از شوپنهاور تا یونگ و کلاگس، روند زوال (گندیدگی، تجریه و تلاشی) متافیزیک کلاسیک بورژوائی است:

·        طرح های سیستمی متافیزیک کلاسیک بورژوائی با فرمانفرمائی خرد در رابطه بوده اند تا بتوانند به شناخت عینی واقعیت جهان نایل آیند، واقعیت جهانی که ساختارهایش با اصول عقلی انطباق داشته اند.

7

 کارل یاسپرس (1883 ـ 1969)

روانکاو و فیلسوف آلمانی

نماینده فلسفه حیات

موضوعات آثار فلسفی او فلسفه مذهب و فلسفه روشنفکرانه بودند.

·        اکنون جای خرد را زمزمه و اوراد زیر لبی اطبای شفابخش بومیان می گیرد.

·        متافیزیک، اکنون دیگر نه از طریق استدلال عقلی، بلکه به قول یاسپرس، با «زبان احیاگر تصورات و روانگذشت ها» قابل ابلاغ می گردد.

8

·        متافیزیک، بدین طریق، صد سال پس از مرگ هگل، پیشه اصلی خود را کنار می نهد.

·        یعنی بازسازی عقلی کلیت را، انتگراسیون (همپیوندی) علوم را، سیستم مستدل حقایق عقلی را مورد صرفنظر قرار می دهد.

·        یعنی به میتولوژی (اساطیر) برمی گردد.

·        همان میتولوژی که غل و زنجیرش در آغاز بر گرده و دست و پای متافیزیک بود و متافیزیک بزحمتی عظیم خود را از شرش آزاد ساخته بود.    

9

·        متافیزیک، بدین طریق، چیزی را که نقد و رد کرده بود، از نو اثبات و قبول می کند:

·        متافیزیک اکنون موضوعات و مسائل خود را بر قرینه های محض از تفکر نادقیق و غیرقابل تبیین تنزل می دهد.

10

 رودولف کارناپ (1891 ـ 1970)

فیلسوف

 از نمایندگان امپیریسم منطقی (نئوپوزیتیویسم)

از فلاسفه بورژوائی واپسین

·        دژ کذائی راسیونالیته (عقلانیت) از علوم منفرد و منطق علمی تشکیل می شود، که وصاف ساختار و روش آنها و همزمان فاتحه خوانی بر گور راسیونالیته است:

·        به قول کارناپ:

·        «آنچه باقی می ماند، مسائلی اند که متافیزیسین مطرح می سازد.

·        مسائلی که مسئله واره اند و از هر محتوای علمی خالی اند.»

·        (کارناپ، «وظیفه منطق علمی»، 1934)

پایان

ادامه دارد.