تضاد (12) (بخش آخر)

اثری از الفارو سیکوه ئیروز 
پروفسور گونتر کروبر 
برگردان شین میم شین 

ایرادات فلسفه بورژوائی معاصر به 
آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی تضاد

·        فلسفه بورژوائی معاصر به آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی تضاد، بمثابه نیروی محرکه حرکت و توسعه، ایرادات زیرین را می گیرد:

·        (منظور از مفهوم «آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی» چیست؟

·         آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی یعنی آموزش مبتنی بر دیالک تیک ماتریالیستی و نه دیالک تیک ایدئالیستی هگل.

·        مترجم)

ایراد اول

·        آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی تضاد ـ بمثابه نیروی محرکه حرکت و توسعه ـ مغایر با «قانون تناقض ممنوع» است.

ایراد دوم

·        آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی تضاد ـ بمثابه نیروی محرکه حرکت و توسعه ـ  بلحاظ منطق نادرست است.

ایراد سوم

·        آموزش دیالک تیکی ـ ماتریالیستی تضاد ـ بمثابه نیروی محرکه حرکت و توسعه ـ را نمی توان بلحاظ علمی جدی گرفت.

·        پشت سر این اتهامات فلسفه بورژوائی، منافع طبقاتی آشکار بورژوازی در پرده پوشی کردن تضادهای عینی جامعه سرمایه داری و در بازداشتن طبقه کارگر از مبارزه برای حل انقلابی آنها قرار دارد.

·        این ایدئولوگ های بورژوائی ـ به عمد ـ تضاد دیالک تیکی را با تناقض منطقی عوضی می گیرند و لذا دیالک تیک مارکسیستی را متهم می سازند که گویا طالب تناقض منطقی همه چیزهای موجود است.

دلایل بطلان ایرادات فوق الذکر

1

·        ماتریالیسم دیالک تیکی میان تضادهای دیالک تیکی و تضادهای (تناقضات) منطقی مرزبندی دقیقی به عمل می آورد.

2

·        ماتریالیسم دیالک تیکی صحت «قانون تناقض ممنوع» (ارسطو)  را کاملا و بی چون و چرا برسمیت می شناسد.

3

·        بروز تناقض منطقی در تفکر، حاکی از انعکاس نادرست واقعیت در مفاهیم و احکام مربوطه است.

4

·        «قانون تناقض ممنوع» که اجتناب از تناقضات منطقی و رفع آنها را در تفکر الزامی می داند، در شرایط مورد نظر خود، «درآن واحد» و« در رابطه واحد» دارای اعتبار عام است.

دلیل د اول

·        «قانون تناقض ممنوع» یک قانون بنیادی واقعیت عینی است:

·        «در جهان واقعی یک امر نمی تواند در آن واحد و در رابطه ای واحد، هم حاوی خصیصه واحدی باشد و هم نباشد.»

·        (مثلا حکم زیر در آن واحد هر دو نمی توانند صحت داشته باشند:

·        حسن کور است.

·        حسن بینا ست. مترجم)  

دلیل د دوم

·        «قانون تناقض ممنوع» یکی از قوانین تئوری شناخت است، یک قانون معرفتی ـ نظری است:

·        «دو حکم غیر منطقی (دو حکم بلحاظ علم منطق متناقض) نمی توانند در آن واحد و در رابطه واحد، هر دو حقیقی باشند.»

دلیل د سوم

·        «قانون تناقض ممنوع» یک قاعده متدئولوژیکی است:

·        « دو حکم غیر منطقی (دو حکم بلحاظ علم منطق متناقض) را نباید با هم معتبر و صادق دانست و مورد استفاده قرار داد.»

دلیل چهارم

1

·        «قانون تناقض ممنوع» وسیله کمکی مهم پیشرفت علمی است.

2

·        «قانون تناقض ممنوع» معیار تفکر خالی از خطا را بدست می دهد.

3

·        از این رو، توجه بدان، امکان تنظیم درست و خالی از تناقض منطقی معارف منفرد علمی را در سیستم علوم میسر می سازد.

4

·        اما «قانون تناقض ممنوع» برای کسب شناخت جدید نیز اهمیت زیادی دارد:

الف

·        مثلا اگر فرضیه ای برخلاف پیش شرط های خود بلحاظ منطقی متناقض باشد، این امردلیل بر بطلان آن خواهد بود، بدون اینکه ما به معیارهای دیگری (مثلا آزمایش) برای اثبات بطلان آن نیازی داشته باشیم.

ب

·        در ریاضیات نیز اثبات غیرمستقیم، بر «قانون تناقض ممنوع» مبتنی است:

·        اگر نتایج حاصل از ادعائی متناقض باشند، این امر دلیل بر بطلان آن ادعا ست و نفی منطقی آن درست است.

·        (ادعا به حکمی گفته می شود، که به عنوان حقیقتی و یا به عنوان حکمی منطقی معتبر برای همه و معتبر در همه جا مطرح می شود، ولی حقیقت آن و یا اعتبار همه جائی آن هنوز اثبات نشده است. مترجم)

دلیل پنجم

1

·        ماتریالیسم دیالک تیکی ـ اما ـ با جعل متافیزیکی «قانون تناقض ممنوع» به مخالفت می پردازد.

2

·        منظور از جعل متافیزیکی «قانون تناقض ممنوع» این است که به بهانه تناقض منطقی، امکان وجود تضاد دیالک تیکی انکار شود، امکان وجود گرایش های متضاد در جهان واقعی و در شناخت انکار شود.

3

·        «قانون تناقض ممنوع» راجع به تضادهای دیالک تیکیِ واقعا موجود در جهان واقعی چیزی نمی گوید.

4

·        این قانون امکان درک دیالک تیکی درست واقعیت عینی را در حرکت و توسعه تضادمند آن هرگز رد نمی کند، بلکه برعکس، پیش شرط بنیادی لازم برای درک درست و انعکاس منطقی و خالی از تناقض تضادهای دیالک تیکی عینی در طبیعت، جامعه و تفکر را فرمولبندی می کند.

·     مراجعه کنید به هویت، تفاوت، ضدیت، وحدت و «مبارزه» اضداد، توسعه، دیالک تیک، تضاد (تناقض) منطقی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان