پروفسور دکتر هانس شولتسه
برگردان
شین میم شین
بورژوازی
و تاریخ
ادامه
·
با ورود سرمایه داری به مرحله امپریالیستی اش، بویژه با
شروع بحران عمومی سرمایه داری، نمایندگان این نظام بطور عینی مجبور می شوند تا بر
بنیان فلسفه تاریخ به توجیه فلسفی ـ تاریخی ابدیت سیستم سرمایه داری بپردازند، تزی
که اخیرا تحت عنوان «پایان تاریخ» دهن به دهن می گشت.
1
·
ایدئولوگ های مرتجع امپریالیسم برای رسیدن به این هدف به
کشف چنان نظام، قانونمندی و آماجگرائی در تاریخ نایل می آیند که در پرتو آن بتوان
سیستم امپریالیستی را بطورکلی بمثابه نقطه اوج پایانی تاریخ و دولت امپریالیستی
بخصوصی را بمثابه لایق «محق» حاکمیت جهانی قلمداد کرد.
2
·
اگرچه این تلاش ها در هر حال در حد طرح های تاریخی و
قانون واره های گمانورزانه باقی می مانند، ولی آن سان که در سال های اخیر بویژه از
سوی تئوریسین های حرکت دایره وار و نمایندگان
آموزش های جامعه صنعتی انجام می گیرد، با نظریات
فوق الذکر راجع به ماهیت تاریخ و با استنتاجات معرفتی ـ نظری مبتنی بر آن
ناسازگارند.
·
مراجعه کنید به حرکت دایره وار،
جامعه صنعتی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
3
·
این امر هرازگاهی به مشاجرات فلسفی ـ متدئولوژیکی جدی
منجر می شود که به زبان غیرمارکسیستی تحت عناوین «مشاجره متدها» و یا «بحران
در مقدمات علم تاریخ» و یا «بحران هیستوریسم (تاریخگرائی)» مطرح می گردد.
·
مراجعه کنید به هیستوریسم در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
4
·
این مشاجرات، بویژه
پس از جنگ جهانی دوم شدت بیشتری بخود گرفته و کار به جائی کشیده که بخشی از
نظریات نئوکانتیانیستی ـ ارتودوکسی در باره تاریخ
و متدهای معرفتی آن کنار گذاشته شده اند.
·
مراجعه کنید به کانتیانیسم،
نئوکانتیانیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
5
·
تابع جانبداری ساختن حقیقت، کار را به جائی کشانده که در
نظریه ارتجاعی ـ امپریالیستی راجع به تاریخ برای نیل به آماج های فوق الذکر حتی گمانورزی
های تئولوژیکی در باره تاریخ، مثلا پایان تاریخ (اشاتون)
مقدر شده در نقشه الهی (که از سوی ایدئولوگ های ترقی خواه بورژوازی نوخاسته
بمثابه استنباطات غیرعلمی باطل شمرده شده بودند) دو باره احیا و اشاعه داده می
شوند.
6
اثری از مجید افسر
آرنولد توینبی (1889 ـ 1975)
مورخ فرهنگ، فیلسوف تاریخ، سیاستمدار انگلیسی
از مبلغان تئوری حرکت دایره وار
·
توینبی، مسر اشمیت و دیگران اعتبارمفهوم خدا در میان مؤمنان را مورد سوء
استفاده قرار می دهند تا بتوانند سیستم امپریالیستی را بمثابه پایان تاریخ و
تمایلات جهانگیرانه و تجاوزطلبانه دول امپریالیستی را بمثابه یک «رسالت محوله از
سوی خدا» قلمداد کنند.
فلیکس مسر اشمیت (1904 ـ 1981)
تئوریسین تاریخ، موسیقی، آموزش و پرورش آلمانی
مؤلف «حقیقت کهنه و نظام نو»
7
·
موضعگیری عاطفی طبقات استثمارگر نسبت به تاریخ با تغییر
موضع آنها در روند تاریخ دستخوش تغییر بوده است.
8
·
مثلا اوپتیمیسم (خوش بینی) تاریخی بی حد و مرز بورژوازی انقلابی
آغازین با شروع مرحله امپریالیستی و بویژه با شروع بحران عمومی سرمایه داری به یک پسیمیسم
(بدبینی) تاریخی مبدل می شود:
الف
هانس روتفلز (1891 ـ 1976)
مورخ آلمانی ـ امریکائی
منادی تز
«غیرقابل تحقیق بودن آماج»
·
به قول روتفلز، «اعتقاد به این که تاریخ ما را تأیید می
کند، اعتقاد به این که ما در راه راست، در راه از قبل ترسیم شده قرار داریم، به
دلایل زیاد از دست رفته است.»
ب
ویلهلم مومسن (1892 ـ 1966)
مورخ آلمانی
·
به قول ویلهلم مومسن ـ مورخ آلمانی ـ «احساس امنیت در
جریان تاریخ» بر باد می رود و با «احساس بی پناهی، احساس تصادفی بودن وجود ما در
قلب حوادث پر هرج و مرج تاریخی جایگزین می شود.
·
تاریخ دیگر نه بمثابه امری فراخوانده شده از سوی ما،
بلکه بیشتر بمثابه سرنوشتی کور جلوه گر می شود.»
·
(ویلهلم مومسن)
ت
·
اگر هرازگاهی ایدئولوگ های بورژوائی معاصر در تضاد با
این استنباطات، به ترویج تئوری های تاریخی و اجتماعی ظاهرا اوپتیمیستی (خوش بینانه)
مبادرت می ورزند و برای سیستم سرمایه داری آینده ای تخیلی ترسیم می کنند، تنها و
تنها بنا بر ضرورت مبارزه ایدئولوژیکی بر ضد مارکسیسم است.
*****
·
مفهوم «تاریخ» اغلب مترادف با علم تاریخ نیز بکار می
رود.
· مراجعه کنید به ماتریالیسم
دیالک تیکی و تاریخی، فلسفه تاریخ، مبارزه
طبقاتی، انقلاب، پیش
بینی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر