تحلیلی بر شعر «پویندگان» از سیاوش کسرائی (3)

 

سیاوش کسرائی

(1305 ـ 1374)

(اصفهان ـ وین)   

تحلیلی از شین میم شین

آنان به مرگ وام ندارند

آنان فراز بام تهور

افراشتند نام

·        معنی تحت اللفظی:

·        آنها بدهکار مرگ نیستند.

·        آنها بر فراز بام بی باکی، پرچم نام خویش برافراشتند.

·        سیاوش در این بند شعر، از تهور خارق العاده طرفداران آوانتوریسم سخن می گوید و شگفتا که میان تهور و جوانمرگی رابطه علی برقرار می کند:

·        می توان گفت که سیاوش دیالک تیک علت و معلول را به شکل دیالک تیک تهور و مرگ بسط و تعمیم می دهد.

·        سیاوش اما از سوی دیگر آنان را نامورترین بی باکان قلمداد می کند.

·        سؤال اما این است که دلیل تحقیر زندگی و تجلیل مرگ از سوی آوانتوریسم چپ و راست چیست؟

1

·        چون کسب و کار همه نمایندگان طبقات اجتماعی واپسین تحقیر زندگی و تجلیل مرگ بوده و کماکان است.

·        در آستانه شروع جنگ جهانی اول همه نمایندگان بورژوازی واپسین از ویتگنشتاین یا توماس مان جوان ستایشگر سینه چاک مرگ بوده اند و تحقیر کنندگان شورمند زندگی.

·         وبگتشتاین حتی داوطلبانه به جبهه رفت و از دیدن مخالفت سربازان با جنگ و کشتار امپریالیستی دچار دپرسیون گشته بود و چیزی نمانده بود که دست به انتحار بزند.

·        باید در روند تحلیل این شعر دلایل سیاوش را بشنویم:

2

آنان

تا آخرین گلوله خود جنگیدند

آنان با آخرین گلوله خود مردند

·        دلیل تهور آنان، جنگیدن تا آخرین گلوله و خودکشی با آخرین گلوله است.

·        اکنون این سؤال پیش می آید که چرا طرفداران آوانتوریسم تا آخرین گلوله می جنگند و با آخرین گلوله می میرند؟

·        این دو پدیده را هرگز نمی توان با مقوله «تهور» توضیح داد.

3

·        بر خلاف تصور سیاوش، تار و پود وجود طرفداران آوانتوریسم را نه تهور، بلکه ترس فرا گرفته است:

·        ترس غریزی، ترس عقلی و ترس طبقاتی.

الف

·        ترس از شکنجه ددمنشانه (غریزه اجتناب از عذاب)

ب

·        ترس از لو دادن یاران و رسوای خاص عام گشتن.

·        یعنی نقش بر آب گشتن دیالک تیک وسیله و هدف

·        یعنی دیالک تیک شهادت و نام آوری

·        دیالک تیک فنای جسمی و بقای معنوی

ت

·        ضمن عقیم ماندن امر مقاومت (ترس عقلی)

پ

·        بی دورنمائی تاریخی ـ طبقاتی و ترس از مارش پیروزمند پرولتاریا (ترس طبقاتی)

4

·        آنچه تهور می نماید، دیالک تیکی از ترس است.

·        سیاوش داناتر و تیزبین تر از آن است که از این حقیقت امر بی خبر باشد.

ادامه دارد.