دایرة المعارف روشنگری: سیبرنتیک (2)

پروفسور دکتر کلاوس ـ دیتر ووستنک

برگردان شین میم شین

· از آنجا که سیستم های سیبرنتیکی «خود تنظیمگر» با وحدتی از جنبه های سیستمی، اطلاعاتی، هدایتی و تنظیمی در پژوهش علمی و در پراتیک اجتماعی نقش مهمی بازی می کنند و همه «زیررشته های» سیبرنتیک ـ به معنی وسیع کلمه ـ به پژوهش این سیستم های خاص منتهی می شوند، تعریف فوق الذکر از سیبرنتیک همچنان مبنای تعیین کننده ای خواهد بود.

· قانونمندی هایی که سیبرنتیک مورد بررسی قرار می دهد، بلحاظی اصولا با قانونمندی های علوم طبیعی، اجتماعی و شعور تفاوت دارند.

· همان طور که مثلا در مورد بیولوژی، اقتصاد سیاسی و روانشناسی مشاهده می شود.

· آغازگاه فلسفی ـ نظری برای توضیح این نوع مستقل از قانونمندی ها عبارت است از تفاوتگذاری میان جنبه شیئی ـ انرژتیکی و جنبه سیستمی و یا سازمانی ماده که از سوی ماتریالیسم دیالک تیکی تعمیم داده شده و مورد حلاجی قرار گرفته و از سوی سیبرنتیک برای اولین بار بخصوص مطرح گردیده است.

· باید یاد آور شد که مقوله سازمان یک سیستم با مقوله اطلاع بمثابه نگنتروپی پیوند تنگاتنگ دارد.

· (نگنتروپی به محتوای اطلاعاتی هر منبع اطلاعاتی اطلاق می شود. مترجم)

· هر دو جنبه یاد شده وحدت دیالک تیکی با هم دارند:

الف

· هر سیستم رئال (واقعی) بسته به طبیعت شیئی و انرژتیکی معین عناصر خود و ببرکت تأثیر متقابل آنها (که حاکی از یکی از فرم های حرکت ماده می تواند باشد)، تحقق و تعین می یابد.

· مراجعه کنید به دیالک تیک ایدئال و رئال، دترمینیسم (تعین مندی)، فرم های حرکت ماده در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

· هر اوبژکت شیئی ـ انرژتیکی از سوی دیگر در عین حال عبارت است از یک سیستم که در موردش قانونمندی های مادی عام (نه قانونمندی های شیئی ـ خودویژه) مطابق با جنبه سیستمی و اطلاعاتی صدق می کنند.

· این قانونمندی ها با فرم های منفرد، خاص و معین جنبه شیئی ـ انرژتیکی ماده پیوند ندارند.

· مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) و عام در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

· آنها آن دسته از ساختارها، فونکسیون ها و شیوه های رفتاری را تعیین می کنند که توضیح شان را نمی توان در مقوله های فیزیکی جنبه شیئی ماده خلاصه کرد.

· بدین طریق مثلا دایره تنظیم بمثابه فرم اساسی ساده هر سیسم سیبرنتیکی با دینامیسم اطلاعاتی خود، یعنی دریافت اطلاعات، حلاجی اطلاعات و غیره در تنظیمگر، فونکسیون پیوند برگشتی، فونکسیون هدایتی نسبت به فاصله تنظیم و غیره، در این تعین مندی، بمثابه ساختار و دینامیسم واحدی در موجودات زنده، در اتومات های فنی، در نحوه فونکسیون مغز (و یا سیستم عصبی) و بمثابه روندهای اجتماعی عمل می کند.

· شیوه انتزاع سیبرنتیک، بر خلاف فیزیک، بیولوژی، اقتصاد سیاسی و غیره، چنان صورت می گیرد که آن خواص (و تفاوت های) خاص جوهر شیئی سیستم و روندها را مورد صرفظر (انتزاع) قرار می دهد و خواص عام آن را که در مطابقت با جنبه سیستمی و اطلاعاتی قرار دارند، عمده می کند.

· و لذا برای سیبرنتیک مقوله هائی از قبیل مقولات زیرین اهمیت ندارند:

الف

· جرم

· انرژی

· اتم

· مولکول

· تحریک

· تولید مثل

· کار

· کالا

· تصور

· مفهوم و غیره.

· سیبرنتیک با مقوله های زیر کار می کند:

الف

· سیستم

· عنصر

· رفتار

· ساختار

· فونکسیون

· اطلاعات

· سیگنال

· پیوند برگشتی

· ثبات

· الگوریتم

· برنامه

· گنجینه (ذخیره گر)

· اختلال

· استراتژی

· ارگودیسیته (سیستم های پویا) و غیره.

ادامه دارد.

دایرة المعارف روشنگری

۱۳۹۲ آذر ۲۴, یکشنبه

سیبرنتیک (2)

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر