فصل
پنجم
ایدئالیسم
پروفسور
دکتر اندراس گدو
برگردان
شین میم شین
بخش
اول
سرپوش
نهادن بر اهمیت تضاد ماتریالیسم و ایدئالیسم
یکسان
جا زدن فلسفه با ایدئالیسم
ادامه
50
·
اما همین موتیف ها که ماهیت ایدئالیستی
ایدئالیسم معاصر را سرپوش می نهند، به معنی معینی بر ضد این هاله عمل می کنند:
51
·
این موتیف ها اگرچه به از بین رفتن
این هاله منجر نمی شوند، ولی فرقه های غیر ایدئالیستی مختلف ایدئالیسم معاصر بلحاظ
خودشناسی به مسیری رانده می شوند که موجب رادیکالیزه (افراطی) گشتن ایدئالیسم می
گردد و نتیجتا از ماهیت آن پرده برمی افتد و ایدئالیسم معاصر عریان و عیان می گردد.
52
·
در چارچوب فلسفی اصلی تفکر بورژوائی
واپسین، ماتریالیسم مرده تلقی می شود.
·
این تفکر بورژوائی واپسین اما به
دلیل تضادش با ماتریالیسم دیالک تیکی تشکیل شده و در چالش با فلسفه مارکسیستی،
گرایش ایدئالیسی اکس نگاتوو به مثابه ضد ماتریالیسم وارد صحنه می شود.
·
(اکس نگاتیوو به تعریفی اطلاق می شود که چیزها
را بنا بر صفاتی توصیف می کند که آن چیزها فاقد آنها هستند.
·
مثال: تندرستی اکس نگاتیوو یعنی وضع
و حالی که بیماری ئی در اندام نباشد.
·
ایدئالیسم اکس نیگاتیوو یعنی فلسفه
ای که ماتریالیسم نباشد. مترجم)
53
·
تمایل فلسفی بحرانآگاهی فلسفی
بورژوائی واپسین تقریبا بالاعم به استنتاجات ایدئالیستی استحاله می یابد که توضیح جهان
و قبل از هرچیز، توضیح روند تاریخی بحران عمومی را و نجات موعود از آن را در نفی و
انکار فلسفه و یا در فلسفه جدید الکشف نفی شده می داند.
54
·
اما با پیدا شدن سر و کله مسئله
گذاری های فلسفی مرده اعلام شده ی زیر، در جهان فکری، جریانات و مکاتبی نیز نمودار
می گردند که ریشه کن و محو گشتن آنها قبلا اعلام شده است:
الف
·
رابطه جسم و روح که قبلا فاتحه
بلندی بر گور خیالی اش خوانده شده بود.
·
(زایفرت، «مسئله جسم و روح در بحث فلسفی
معاصر»، تحلیل انتقادی، 1970 )
ب
ولفگانگ استگمولر (1923 ـ 1991)
فیلسوف اطریشی ـ آلمانی
اثر اصلی:
«جریانات اصلی فلسفه معاصر»
موضوع کار:
تئوری شناخت
علمتئوری
فلسفه تحلیلی
·
مسئله مفاهیم عام که قبلا فاتحه اش خوانده شده بود.
·
از جریانات حیرت انگیز در فلسفه معاصر،
احیا و تقویت مشاجره بر سر مفاهیم عام (یونیورسال
ها) در لفافه مدرن است که ولفگانگ استگمولر از موضع پوزیتیویسم انجام می دهد.
·
(استگمولر، «مسئله مفاهیم عام»، مقدمه، ص 1، 1978)
ت
کارل فریدریش گتمن (گورزوف ویلکوپولسکی، لهستان) (1944)
پروفسور فلسفه دویسبورگ ـ اسن آلمان
موضوع کار:
فلسفه زبان، تئوری استدلال، منطق، فنومنولوژی و غیره
·
واقعیت (رئالیته)
·
بحث میان طرفداارن رئالیسم و ایدئالیسم
یکی از موضوعات مرکزی و اصلی در تاریخ فلسفه غرب است.
·
برای بسیاری از تئوری های فلسفی (مثلا
ماتریالیسم دیالک تیکی) مرزبندی خود نسبت به تئوری های فلسفی دیگر بنا بر مفاهیم «ایدئالیسم» و «رئالیسم» وسیله حفظ سیستم
مربوطه است.
·
از این رو، مشخصه بحث های کنونی
عبارت است از طرح های معرفتی (شناخت) که با دقت تام و تمام نسبت به یکدیگر مرزبندی
کرده اند.
·
از آن جمله اند، طرح های معرفتی پوزیتیویسم
منطقی و اونتولوژی هرمه نویتیکی در رابطه با انکار تام و تمام مسئله واقعیت و «مسئله
واره» (مسئله هاله واره) قلمداد کردن همصدای آن.
·
(گتمن، «واقعیت» در فرهنگ جیبی مفاهیم اصلی فلسفی، ص 1170، 1973)
55
·
اگرچه در گرد و غبار جنگ های داخلی
میان فرقه های مختلف فلسفه بورژوائی واپسین، محتوای ایدئالیستی بدیل اساسی آنها از
دیده ها پنهان می ماند، ولی حریفان بحث اغلب گرایشات ایدئالیستی یکدیگر را مطرح می
سازند و منتقد هر چه بیشتر در ماهیت ایدئالیستی نظرات خود تردید به خرج می دهد،
درد وارده از نقد او بر حریف افزایش می یابد.
56
·
روی هم رفته، وابستگان به جریانات
و مکاتب ایدئالیستی آشکار از اختلاف نظر فی مابین وقتی پرده برمی دارند که جریانات
و مکاتب رقیب به تعالیم ایدئالیسی شان تمکین نمی کنند.
·
بزعم هایدگر، هر «متافیزیک» و پوزیتیویسم
با زبان افلاطون سخن می گوید.
·
(هایدگر، «راجع به تفکر»، ص 74، (1969)
·
ضمنا مراجعه کنید به «چالش انتقادی
ـ راسیونالیستی هانس آلبرت با ایدئالیسم «فلسفه
هرمه نویتیکی»
·
هانس آلبرت «رؤیاهای ترانسندنتال،
زبان بازی های کارل اوتو اپل و خدای هرمه نویتیکی او»، 1975)
57
·
روند فلسفی اما در چارچوب جریانات
، مکاتب و دکترین ها (سیستم نظرات) درجا نمی زند و نمی ماند:
·
مسائل، نظریات و رویاروئی های فلسفی
نه تنها بطور مستور در ذات ایدئولوژی های سیاسی، اقتصادی و تاریخی، در موتیف ها و
تفاسیر تئوری های مربوط به علوم طبیعی و ریاضی و غیره قرار دارند، بلکه هر از گاهی
بالا می آیند و خود را عریان و نمایان می سازند.
58
·
مسائل، نظریات و رویاروئی هائی که
بدین طریق برجسته می شوند، در مقایسه با مکاتب و مضامین آموزش فلسفی جا افتاده ی پوزیتیویسم
و فلسفه حیات، قاعدتا بطرز بی واسطه تر و برملاتری از اهمیت کنونی تضاد میان ایدئالیسم
و ماتریالیسم پرده برمی دارند.
پایان
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر