ارگانون (ارغنون)

پروفسور دکتر ولفگانگ سگت

برگردان شین میم شین

·       ارگانون یک واژه یونانی است و در واقع به معنی ابزار کار، اسلوب و یا متد است.

1

·       ارگانون عنوانی است که علمای بیزانس (استانبول فعلی) به آثار اصلی ارسطو راجع به منطق داده اند.

2

·       اشارات و مطالب دیگر مربوط به منطق ارسطو را می توان در اثر دیگر او یافت که به متافیزیک معروف شده است.

3

·       ارگانون بطور منظم (سیستماتیک) تشکیل یافته و حاوی بخش های ششگانه زیر است:

الف

·       مقوله ها

·       (عام ترین مفاهیم)

ب

·       آموزش مربوط به جمله 

·       (فرم نمودین حکم)

ت

·       تحلیل اولیه و یا آموزش استنتاج

·       (استنتاج در علم منطق به استخراج احکامی از احکام دیگر اطلاق می شود که بکمک قواعد معین منطق صورت می گیرد.

·       استنتاج به معنی گذار منطقی از عام به خاص نیز بکار می رود. مترجم)

پ

·       تحلیل ثانویه و یا آموزش استدلال

ث

·       توپیک

·       (آموزش مربوط به جملات و و استنتاجات که در روند استدلال بکار می رود. مترجم)

ج

·       رد سوفیستی نظریات

·       (سوفیست ها گروهی از فلاسفه یونانی بوده اند که انسان را اصل می دانستند و بمثابه مبلغان حرفه ای سیار به آموزش سخنوری، بحث و استدلال می پرداختند. مترجم)

4

 پورفیریوس (233 ـ 305)

فیلسوف اسکولاستیک آغازین

او بر خلاف پلوتین یا فلوطین ـ مؤسس نئوافلاطونیسم ـ بر ضد ارگانو (ارغنون) ـ مجموعه آثار ارسطو در زمینه منطق ـ موضع نگرفت، بلکه به هماهنگ سازی ارسطوئیسم با افلاطونیسم پرداخت که برای نئوافلاطونیسم ارزش رهنما داشت.

او به مثابه مخالف مسیحیت و منتقد انجیل شهرت داشته است.

·       ارگانون علاوه بر این، حاوی مقدماتی است که پورفیریوس برای چاپ های مختلف آن نوشته است.

5

·       مؤلف سیستم بندی ارگانون ناشناس مانده است، احتمال آن می رود که خود ارسطو بوده باشد.

6

·       آنچه مسلم است، این است که ارگانون با «کرونولوژی» سلسله مراتب موجود در نوشته مطابقت نمی کند.

الف

·       در بخش اول مفهوم و در بخش دوم حکم مورد بحث قرار می گیرند.

·       مراجعه کنید به مفهوم، حکم، مقوله در تارنمای دایرة المعارف روشنگری. 

ب

·       بخش های دیگر ارگانون به بررسی استنتاج اختصاص یافته اند.

·       مراجعه کنید به استنتاج در تارنمای دایرة المعارف روشنگری. 

ت

·       ارسطو میان استنتاج و استدلال (بمثابه نوعی از استنتاج) فرقی قائل نمی شود.

پ

·       زیلوژیستیک (استنتاج منطقی گذار از عام به خاص بر مبنای دو حکم اولیه. مترجم) که بخش مرکزی آموزش ارسطو راجع به استنتاج را تشکیل می دهد، در تحلیل اولیه مورد بحث قرار می گیرد.

ث

·       در توپیک به استنتاجات احتمالی و در «رد سوفیستی نظریات» به انواع مختلف استنتاجات گمراه کننده پرداخته می شود.

7

·       اهمیت فوق العاده ارگانون، قبل از همه در این است که ارسطو به عنوان اولین فیلسوف، مفهوم «متغیر» را بکارمی برد و با سیستم «اصول بدیهی» خود راجع به «زیلوژیستیک» اولین سیستم اصول بدیهی بطور کلی را بنیانگذاری می کند. 

8

·       ارگانون از نظر منطق سنتی مهمترین اثر علمی راجع به منطق بوده است.

پایان