۱۳۹۱ اسفند ۱۵, سه‌شنبه

تراژدی «مهره سرخ» از سیاوش کسرایی (4)

پیشکش به مهری
ویرایش از تارنمای دایرة المعارف روشنگری

  
·        پر درد مانده، اشک فروخورده
·        از خود به خشم
·        خسته و خاک آلود
·        رستم کنار پیکر بی تاب
·        دستش میان موی پسر بود
·        شیری به تنگنای قفس در
·        یا آبشاری
·        کوبان به صخره سر:

·        «تا گردش سپهر، مدارش در این خم است
·        ننگی چنان و داغ تو بر جان رستم است

·        دستم بریده، چشم و دلم کور، رود من
·        روزم سیاه، آه،
·        ای آفریدگار چون بر فراز می کشی و می کنی تباه؟

·        گفتند :
·        «مردی رسیده است، بلی یکه در جهان
·        جز رستمش به رزم، هم آورد گرد نیست
·        گر تهمتن به عرصه نباشد
·        امید برد نیست

·        پور و پدر برابر و بیگانگی شگفت
·        با صد نشان که بر رخ و بالا ست
·        نشناختم تو را
·        نشناختی مرا

·        این پرده پوش شعبده گر چشم بند، کیست
·        این کوری از کجا ست؟»

·        می گفت دل که «رستم
·        بنگر، ببین، که بوی تو را دارد، بگو، بجو!

·        افسوس، عقل باطل
·        می زد نهیب، نه
هان دشمن است او»

·        خم می شود تهمتن
·        گریان
·        در گیسوان درهم سهراب
·        سر می برد فرو
·        گویی که او گلی را نهفته در آن میان
·        بو می کند به جان:

·        «دیری است تا که من
·        در راه  راستی
·        و این سرزمین که زیستگه مردمان ما ست،
·        شمشیر می زنم

·        تنها نه این منم که چنین می کنم ،پدر
·        می کرده این چنین و هم این رسم از نیا ست

·        برگشته بخت خصم که آهنگ ما کند
·        آه از تو ناشناخته ره، جان بیگناه
·        دشمن چه ها کند

·        آری شکست گرچه در این جنگ ننگ بود
·        اما به روز واقعه
·        افسوس
·        آن نابکار خنگ خرد نیز لنگ بود

·        تدبیر بسته لب
·        از هر کرانه راه به تقدیر باز کرد
·        رستم چه کور بود که گم باد نام او
·        دستی به آشتی نگشاده
·        خود جنگ ساز کرد

·        دشمن گرفت پاره جان را و با فریب
·        پهلوی او درید
·        اما چه شومتر به مکافات خود رسید
·        وای از من پلید
·        کین بسته بود در به دلم با هزار قفل
·        دریغا ز یک کلید!

·        دستت چو تیغ خدعه فرود آرد
·        حتی به راه داد
·        هشدار
·        عاقبت
·        آن تیغ را به قلب تو می کارد.

·        باری
·        ز این قصه بگذرم که چنین است روزگار
·        پیوند و مهر ما ست
·        رشک آور کسان
·        اما غم و جدایی هر جفت نازنین
·        آرام بخش خاطر این قوم زشتکار»

·        در جستجوی اختری انگار
·        در توده های ابر
·        آن پیر تهمتن
·        رو می کند به پهنه دلگیر آسمان
·        اما هنوز با پسرش دارد او سخن:

·        «رستم
·        همیشه تنها
·        از هفتخوان مدهش شهنامه می گذشت

·        هر چند جان او
·        در حسرت برآمد و پیدایی تو بود
·        هر چند چشم او
·        در جستجوی دیدن رعنایی تو بود

·        نو خاسته دلیری
·        فرزندی
·        همراه و همنبرد
·        لیکن بدین صفت که تو از راه آمدی
·        تنهاست ـ باز ـ  مرد

·        آری به آرزو
·        گرم است زندگی
·        بی شعله اش ولیک
·        خاکستری است مانده به جا از اجاق سرد

·        ز آن رستمی که چرخ بلندش نبسته دست
·        اینک
·        چه مانده است؟
·        یک پهلوان و در همه گیتی
·        پیروز
·        در شکست

·        شادا سفر گزیده به منزل رسیده ای
·        خوشبخت آن که در شب پر هول روزگار
·        آرامش درون
·        او را به شهر جادویی خواب می برد
·        اما مرا
·        که مانده بسی راه ناتمام؟
·        شب خوش
·        که صخره را
·        طغیان پر تلاطم سیلاب می برد!»


·        رستم گرفته دست پسر در میان دست
·        بر لب ز حسرت، آه
·        سنگین به گود ظلمت دل بال می کشد

·        گویی که خامشانه فرو می رود به چاه
·        شب، چون زنی که پر شود از برکه های قیر
·        آرام در خرام
·        خورشید خفته بود، نه پیدا چراغ ماه
·        تاریک بود شام

·        از هیچ کس نبود صدایی که می رسید.
·        سهراب دردمند
·        در خویش می تپید
·        آن ماهتاب سرزده از برج کهنه کو؟
·        کو آن برنده، کو؟

·        گرد آفرید ـ آن گل پرخاشجو ـ چه شد؟
·        آن عطر ناشناس که همچون نسیم خیس   
·        یک دم به جان تفته و سوزان من وزید
·        گم شد به نیمه راه
·        آیا کسی به دشت
·        آهوی من ندید؟

·        چونان گلی سپید
·        به نرمی
·        گرد آفرید از زره شب برون خزید:

·        «ای جان ناشکیبا
·        سهراب،
·        شب می رود ز نیمه
·        سحر می رسد، بخواب!
·        دیدار ما
·        زیاده در این سرگذشت بود
·        بیگاه و پرشتاب

·        جز حسرتی چه سود، تماشا را
·        گاه عبور تند شهاب از بر شهاب
·        یا دسته گل بر آب؟

·        بگذار همچو سایه در این شب فرو شوم
·        با شورهای دل
·        تنها گذارمت
·        همراه عشق خویش
·        به یزدان سپارمت»

·        سهراب گفت:
·        «نه!
·        با من دمی بمان!
·        در تنگنای کوته آن دیدار
·        دراوج کارزار
·        اهریمنانه دستی گر عقل ما ربود
·        دل های ما به هم، دری از عشق برگشود
·        دیدار ما ضروری این سرگذشت بود

·        زرین شهاب عشق
·        بر ما عبور کرد
·        هر چند
·        شوری غریب تر
·        جان های برگداخته را از هم
·        آن گونه دور کرد

·        آری
·        ما عشق را اگر نچشیدیم
·        آن را چو دسته گل
·        بر روی آب های روان دیدیم
·         
·        و اینک که راه وادی خاموشان
·        در پیش می گیرم
·        عاشق می میرم

·        اما تو ای عبور نوازش
·        اما تو ای وزیده بر این برگ ناتوان،

·        هشدار تا سوار شتابان عشق را
·        در هر ردا و جامه به جای آری

·        دریاب وقت را که تو را جاودانه نیست
·        این بیکرانه را
·        زنهار
·        بیکرانه نپنداری

·        اکنون برو، روان و تنت پاک و شاد باد
·        همواره از منت
·        با مهر، یاد باد!»

·        در پیچ و تاب های پرندینه با نسیم
·        گرد آفرید
·        چون شبحی دور می شود

·        شب رخنه ها و روزنه می بندد
·        شب کور می شود.


·        آوای بال های شگفتی
·        سهراب را که یک دو دم از خویش رفته بود
·        بر جای خود نشاند
·        بگشود چشم و سقف سیه را نظاره کرد
·        می دید
·        در چشم یا گمان
·        درهای آسمان چو گلی باز می شود
·        وز سایه روشن دل ابری سیه، حکیم
·        دستار بسته و خامش
·        موی و محاسنش
·        چون پاره های مه
·        آذین روی و سر
·        بر هودجی ز بال عقابان
·        می آید هر دم بزرگتر

·        می آید
·        با دفترش به دست
·        با پرچمی ز شعله ی آتش، فراز سر
·        مرغان به جای فرشش
·        می گسترند پر

·        سهراب
·        کاسوده می نمود ز جا خاست
·        دیدار با حکیم
·        پنداشتی که درد ورا کاست

·        ژولیده روی و موی
·        خفتان و جامه چاک
·        پیچان و پا کشان
·        دستی به روی زخم تهیگاه
·        خون چکان

·        با حرمتی چنان که بشاید
·        بر او نماز برد
·        او را سلام داد
·        وانگه شکسته وار به پیش آمد
·        بر دفتر گشوده شهنامه ایستاد:

·        «ای پر خرد حکیم سخن ساز
·        با نقطه ای ز خون
·        پایان گذاشتی
·        آن قصه را که عشق
·        دیباچه می نوشت در آغاز

·        پروردی ام چه نیک و
·        رها کردی ام چه زود
·        ای گردآفرین
·        به نگارش
·        آیینت این بود؟

·        در شاهنامه ات
·        ای شهریار داد
·        داری به هر سپاه، یلانی که می زیند
·        شادان به سالیان
·        در دفتر بزرگ تو با گردش قلم
·        بی مرگ می شود پدرم ـ پیر پهلوان

·        اما مرا جوان
·        آری جوان به دست همین مرد می کشی
·        بدنام کرده رستم دستان به داستان
·        تهمینه را نشانده به اندوه بیکران»

·        سهراب
·        غمخنده ای چو بر لب پیر حکیم دید
·        یک چند آرمید
·        وز نو نفس گرفت:
·        «می آمدم به راه
·        چه پاک و چه پویا
·        چون قطره ای به جانب دریا

·        پیوند
·        با آن بزرگ زنده ی زایا به چشم بود
·        غافل
·        کاندر میان آدمی و آرزو رهی است
·        هر چند پر کشش
·        اما بسا بسا ست خطا خیز و مرگزا

·        می آمدم
·        تا داد و دوستی
·        بر تخت بر نشانم
·        آنگاه سر به خدمت
·        پیش پدر نهم

·        بردارم از میان
·        آیین خود سری
·        کاووس را برانم و هر جا که دیو خو ست   
·        کاخی به داد برکشم و مهر پروری

·        آزادگی شود
·        آیین پاک ما
·        درها چو برگشایم بر گنج و خواسته
·        دیگر کسی گرسنه نخسبد به خاک ما

·        گفتم که جنگ من
·        پایان جنگ ها ست
·        ز این پس، جهان ما همه عشق است و آشتی
·        و شاخه های گل
·        در تیردان و ترکش مردان رزمجوی
·        نقش و نشان ما ست

·        چون قصد نیک بودم و باور به کار خویش
·        پروا نداشتم به دل این کارزار را
·        بی پایه می شمردم و خصمانه
·        یا که از سر دلسوزی
·        تشویش مادرانه
·        هر زینهار را

·        آخر چگونه با تو بگویم، من ای حکیم
·        کاندر میان ابر و مه آسمان ما
·        گم بود گم، ستاره رخشان رهنما

·        ما در جدال مرگ به تاریکی
·        فرزند با پدر
·        و آن چهره های زشت سزاوار دشمنی
·        پنهان به گوشه ها
·        بر ما نظاره گر.» 

ادامه دارد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر