۱۳۹۱ آبان ۱۵, دوشنبه

ترقی (1)

 
پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان شین میم شین

1

 
مفهوم ترقی در فلسفه ماقبل مارکسیستی

·        مفهوم ترقی در فلسفه ما قبل مارکسیستی به دو معنی بکار می رفت:

الف
·        به معنی پیشروی به سوی بی نهایت، در گذر از مراحل لایتناهی

ب
·        به معنی پیشروی به سوی بانهایت، در گذر از مراحل با نهایت.

2
مفهوم ترقی در منطق صوری

·        «ترقی» در منطق صوری به معنی پیشروی تفکر از شرط به مشروط تلقی می شود.

·        مراجعه کنید به پیش شرط، شرط، شرایط در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3
·        مفهوم ترقی بی پایان، به سبب بار جهان بینانه اش، در تاریخ فلسفه نقش خاصی به عهده داشته است.

4
·        بی پایانی جهان در فلسفه ما قبل مارکسیستی تا هگل، به مثابه امکان پیشروی نامحدود و پایان ناپذیر در مکان و زمان تلقی می شد.

الف
مفهوم ترقی در فلسفه کانت

·        کانت در آموزش آنتی نوم های  خود خاطر نشان می شود که چنین درکی به تناقض منطقی می انجامد.

ب
·        ولی علیرغم آن، خود او هم نمی تواند از حد تصور بی پایانی بمثابه پیشروی پایان ناپذیر فراتر رود.

ت
مفهوم ترقی در فلسفه هگل

·        هگل پیشروی پایان ناپذیر را به مثابه تکرار ابدی چیز واحدی، «پایان ناپذیری کریه» می نامد و در مقابل آن « پایان ناپذیری حقیقی» را به مثابه نفی پیشروی پایان ناپذیر قرار می دهد.

·        مراجعه کنید به پایان پذیر و پایان ناپذیر در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

5
مفهوم ترقی در ماتریالیسم دیالک تیکی

·        در ماتریالیسم دیالک تیکی هم مفهوم پیشروی پایان ناپذیر بطور دیالک تیکی نفی می شود و هم مفهوم «پایان ناپذیری حقیقی»

الف
·        انگلس خاطرنشان می شود که پیشروی پایان ناپذیر را باید نه بمثابه تکرار محض، بلکه بمثابه توسعه تلقی کرد که در آن هم پیشرفت وجود دارد و هم پسرفت.
·         
·        مراجعه کنید به تئوری توسعه در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

ب
·        پیشروی پایان ناپذیر بدین طریق به شکل حرکتی ضرور می آید.
·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 504)

ت
·        از این رو، مفهوم ترقی در ماتریالیسم دیالک تیکی در جوار معانی فوق الذکر ـ قبل از همه ـ برای نشان دادن جنبه معینی روند توسعه عینی و گشتاور معینی از آن مورد استفاده قرار می گیرد.

پ
·        اینجا ترقی به دو معنی زیر بکار می رود:

1
·        به معنی پیشروی از مرحله نازل به مرحله عالی (توسعه بالنده)

2
·        بمعنی نتیجه این توسعه از مرحله نازل به مررحله عالی تر.

ث
·        هر توسعه مترقی (بالنده) همواره به توسعه سمت مند اطلاق می شود که در جریان آن گذار از کهنه به نو، از کیفیات نازل به عالی صورت می گیرد.
ادامه دارد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر