آشنائی با انواع مختلف شعور (5)

شعور اجتماعی (5) (بخش آخر)
پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان شین میم شین

I
فونکسیون های اصلی شعور اجتماعی

• فونکسیون های اصلی شعور اجتماعی به شرح زیرند:

1
فونکسیون های معرفتی

• فونکسیون های مربوط به توضیح
• فونکسیون های مربوط به پیش بینی.

2
فونکسیون های تصمیمگیری

• فونکسیون های مربوط به تعیین هدف
• فونکسیون های مربوط به برنامه ریزی
• فونکسیون های مربوط به تدوین هنجارها، قواعد و قوانین.

3
فونکسیون های پیشنهادی

• فونکسیون های مربوط به پروژه ها (اهداف بزرگ)
• فونکسیون های مربوط به ارزیابی (ارزیابی آرزوها، امیدها و ....)

*****

• فونکسیون های یاد شده ی شعور اجتماعی در وحدت با هم قرار دارند و در چارچوب این وحدت، همدیگر را مشروط می سازند و یا در همدیگر دخول می کنند.
• محتوای ایدئولوژیکی مشخص هر شعور اجتماعی بنا بر نحوه و نوع تجزیه و تحلیل فکری همه جانبه جهان توسط انسان ها قوام می یابد.
• این مسئله تحت عنوان فرم های شعور اجتماعی مطرح می شود، که در جریان توسعه تاریخی پدید آمده اند و بتدریج از یکدیگر متمایز شده اند.

II
فرم های شعور اجتماعی

• امروز می توان فرم های شعور اجتماعی را به شرح زیر نام برد:

1

• فرم های سیاسی شعور اجتماعی

2

• فرم های حقوقی شعور اجتماعی

3

• فرم های فلسفی شعور اجتماعی

4

• فرم های علمی شعور اجتماعی

5

• فرم های اخلاقی شعور اجتماعی

6

• فرم های استه تیکی شعور اجتماعی

• مراجعه کنید به استه تیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

7

• فرم های مذهبی شعور اجتماعی

• فرم های یاد شده شعور اجتماعی ـ در عین حال ـ با فرم های معینی از رفتار اجتماعی در پیوند قرار دارند.
• شعور اجتماعی نه بصورت «درخود» (فی نفسه)، بلکه تنها به عنوان شعورعملا موجود تعداد بیشماری از افراد وجود دارد.
• شعور اجتماعی از حاصل جمع شعور فردی افراد منفرد جامعه تشکیل نمی شود.

1

• شعور فردی علاوه بر خطوط منحصر به فرد زیادی که از شرایط خاص زندگی و تجربه شخصی افراد ناشی می شوند، حاوی وجوه مشترکی نیز است که شعور فردی کلیه افراد جامعه را به همدیگر پیوند می دهد.

2

• شعور اجتماعی بر بنیان روابط و منافع اجتماعی یکسان تشکیل می شود.

3

• شعور اجتماعی از جمع ساده شعور فردی همه افراد جامعه تشکیل نمی شود.

4

• شعور فردی علاوه بر خطوط نادری که از شرایط زندگی و معرفتی ـ تجربی خاص هر فرد ناشی می شوند، دارای وجوه مشترکی است که آن را با شعور افراد دیگر پیوند می دهند.

5

• شعور اجتماعی از استقلال نسبی برخوردار است که خود را به انحای مختلف نمایان می سازد.

6

• شعور اجتماعی ـ به مثابه انعکاس وجود اجتماعی ـ هرگز تابع بیواسطه و مو به موی درجه توسعه مناسبات مادی اجتماعی نیست، آن سان که بتوان مثلا هر اندیشه ای را ناشی از شالوده مادی منطبق با آن تصور کرد.

7

• اندیشه های نو قاعدتا در پیوند با گنجینه فکری موجود قرار دارند، آن را بنوبه خود تغییر می دهند، غنی تر می سازند، به تداوم وجود آن کمک می کنند و لذا می توان گفت که نحوه پیوند و چند و چون بازسازی افکار قدیمی ـ در تحلیل نهائی ـ بوسیله مناسبات مادی اجتماعی مربوطه و منافع طبقاتی ناشی از آن تعیین می شود.

پایان
ادامه دارد