تدارک تئوریک توضیح «تئوری شناخت» (24)

تفکر (3)
پروفسور الفرد کوزینگ
برگردان شین میم شین

ب
راسیونالیسم

• راسیونالیسم نیز دارای دو گرایش متفاوت بود:
• گرایش ماتریالیستی
• گرایش ایدئالیستی.

1

• راسیونالیسم بدرستی به نقش عظیم تفکر در روند شناخت تأکید می ورزد.

2

• راسیونالیسم اما تفکر را از تجربه حسی و یا برداشت حسی مجزا می سازد و خود تفکر را سرچشمه همه انواع شناخت تلقی می کند.

• (برداشت حسی به روند شناخت حسی و نتایج آن اطلاق می شود.
• شناخت انسانی با برداشت حسی آغاز می شود و به تفکر انتزاعی ارتقا می یابد.
• درجریان تفکر انتزاعی، مواد به نظر رسیده از تجربه حسی مورد حلاجی قرار می گیرند. مترجم)

• مراجعه کنید به برداشت حسی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری در ادامه این تدارک تئوریکی

3

• راسیونالیسم بدین طریق، تفکر را از واقعیت عینی جدا می سازد، واقعیت عینی ئی که برای انسان ها تنها در برداشت حسی وجود دارد.
• (یعنی انسان ها تنها از طریق حواس پنجگانه به وجود واقعیت عینی واقف می شوند، واقعیت عینی ئی که حواس پنجگانه بدون انعکاس آن هرگز نمی توانند چیزی در اختیار تفکر قرار دهند. مترجم)

4

• در نتیجه این کردوکار، راسیونالیسم عام را، که موضوع تفکر را تشکیل می دهد، از واقعیت عینی منفصل می سازد و مطلق می کند.

• مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) عام در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

I
نمایندگان راسیونالیسم

الف
راسیونایلسم ماتریالیستی

بنه دیکتوس اسپینوزا (1632 ـ 1677)
فیلسوف هلندی، مؤسس راسیونالیسم و انتقاد مدرن از انجیل

• اسپینوزا به تأسیس راسیونالیسم ماتریالیستی همت می گمارد.

ب
راسیونایلسم ایدئالیستی

• راسیونالیسم اما عمدتا در فرم ایدئالیستی آن بوده است.

• نمایندگان راسیونالیسم ایدئالیستی بشرح زیر بوده اند:

1

رنه دکارت (1596 ـ 1650)
فیلسوف، ریاضی دان و عالم علوم طبیعی
از مؤسسین راسیونالیسم مدرن در عصر جدید آغازین
تفکر راسیونالیستی او را کارتزیانیسم نیز می نامند.
دکارت به وجود ایده های مادرزاد باور داشت.

• دکارت

2

• لایب نیتس

3

• هگل

ادامه دارد