اتیک (اخلاق) (14)

جان لاک (1632 ـ 1704)

فیلسوف انگلیسی
نماینده اصلی امپیریسم
از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس
از تئوریسین های قرارداد اجتماعی
اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.
جان لاک در نظریه خود راجع به بود (ماهیت) چیزها میان ایدئالیسم و ماتریالیسم در نوسان بود.
جان لاک در نظریه خود راجع به امکان شناخت بود (ماهیت) راستین چیزها به ندانمگرائی (اگنوستیسیسم) گرایش داشت.

پروفسور ماتیاس کلاین
برگردان شین میم شین

11
اتیک قرن هفدهم
ادامه

3
اتیک جان لاک

1

• جان لاک نیز مثل اسپینوزا، بر مبنای شناخت به اثبات اتیک خود می پردازد.

2

• جان لاک در تصورات اخلاقی خود از تز سنسوئالیستی خود شروع به حرکت می کند که بنا بر آن سرچشمه شناخت تجربه حسی است.

3

• جان لاک نتیجه می گیرد که اخلاق انسان ها محصول تجارب اجتماعی آنها ست و تجارب اجتماعی شوق و درد به همراه می آورد و انسان ها به تمیز خیر از شر، خوب از بد قادر می سازد.

4

• جان لاک بدین طریق، بر ضد نظریه اسکولاستیکی مبتنی بر ایده های اخلاقی ابدی و تغییرناپذیر نازل شده از سوی خدا وارد کارزار می شود و زمینه را بلحاظ تئوریکی، برای نظریه ماتریالیست های فرانسوی مبنی بر اهمیت محیط اجتماعی برای اخلاق انسان ها آماده می سازد.

12
اتیک قرن هجدهم

1
اتیک ماتریالیست های فرانسوی

1

دنیس دیدرو (1713 ـ 1784)
یکی از خلاق ترین اندیشمندان ماتریالیست روشنگری اروپا و از مؤلفین برجسته دایرة المعارف
و از همکاران و دوستان دآلمبر، روسو، کاندیلا.

• در آموزش های فلسفی و سوسیولوژیکی ماتریالیست های فرانسوی (دیدرو، هلوه تیوس و هولباخ) تفکر اتیکی مترقی فلسفه ماتریالیستی پیشین پیشرفت های چشمگیری می کند.

2

کلود آدرین هلوه تیوس (1715 ـ 1771)
فیلسوف ماتریالیست

• فلسفه ماتریالیستی آنان به سلاح ایدئولوژیکی بورژوازی جوان در مبارزه بر ضد نظام فئودالی ـ استبدادی و ایدئولوژی آن بدل می شود.

3

پل هنری تیری د هولباخ (1723 ـ 1789)
از متفکران رادیکال قرن هجدهم و از همکاران دید رو و دآلمبر و از مؤلفین دایرة المعارف (35 جلدی)
آته ئیست، دترمینیست و ماتریالیست

• نظریات اتیکی ماتریالیست های فرانسوی در قرن هجددهم خصلت آته ئیستی و ضد تئولوژیکی دارند.

4

• پایه و اساس فلسفی درک اخلاقی آنها را سنسوئالیسم ماتریالیستی تشکیل می دهد.

• مراجعه کنید به سنوسئالیسم (حسگرائی)

5

• آنها سنسوئالیسم ماتریالیستی را برای توضیح رفتار انسان ها به خدمت می گیرند.

6

• آغازگاه اتیک آنها را «طبیعت» انسانی و «منافع شخصی» هر فرد تشکیل می دهد که در طبیعت اش نهفته است.

• (اصطلاح «آغازگاه» را مدیون خدامراد فولادی هستیم. مترجم)

7

• بر طبق تز سنسوئالیستی مبنی بر اینکه انسان دانش خود را از تجربه حسی کسب می کند، ماتریالیست های فرانسوی اعلام می کنند که هنجارها و قواعد اخلاقی محصول محیط اجتماعی است، محیطی که انسان ها در آن زاده می شوند و زندگی می کنند.

8

• محیط اجتماعی، نظام سیاسی و قانونگزاری سمت و سوی کیفیت های اخلاقی انسان ها را، منافع و علایق آنها را تعیین می کنند و میان فضایل و رذایل مرزبندی می کنند.

9

• ماتریالیست های فرانسوی از این واقعیت امر نتیجه انقلابی می گیرند و اعلام می کنند که برای نیل به اخلاقمندی (فضیلت اخلاقی) عالی تر باید شرایط اجتماعی را تغییر داد.

10

• آنها پیشنهاد می کنند که باید با قانونگزاری معقول و تربیت مبتنی بر خرد، منافع شخصی را با منافع اجتماعی بطرز معنامندی پیوند داد و بدین طریق انسان های اخلاقمند تربیت کرد.

11

• خدمت به خلق و «رفاه عمومی» بنظر آنان، سرچشمه سجایای اخلاقی و همزمان هدف قوانین، عادات و رسوم است.

12

• ماتریالیست های فرانسوی طرفدار اگوئیسم به اصطلاح «معقول» بوده اند.

• مراجعه کنید به اگوئیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

13

• فضیلت واقعی ـ بنظر آنان ـ در این است که انسان با جامه عمل پوشاندن منطبق با منافع کل جامعه به منافع شخصی خود، سهم خود را به سعادت عمومی و به رفاه خلق ادا خواهد کرد.

14

• هدف ماتریالیست های فرانسوی از آموزش های اتیکی (تعالیم اخلاقی)، تئوری های مربوط به منافع شخصی، رفاه عمومی، خدمت به خلق، طبیعت تغییرناپذیر انسانی و نقش محیط اجتماعی آنها، که بنا بر ماهیت تاریخی ـ اجتماعی شان تئوری های بورژوائی اند، کمک به پیروزی بورژوازی نوخاسته در مبارزه بر ضد فئودالیسم است.

15

• این آموزش ها اما در عین حال، پیشرفت خارق العاده ای در تاریخ تفکر اتیکی محسوب می شوند.

16

• ماتریالیست های فرانسوی بکمک این آموزش های اتیکی به پیروزی های معنوی بزرگی در مبارزه بر ضد فلسفه و اتیک اسکولاستیکی، قرون وسطائی و ارتجاعی دست می یابند.

ادامه دارد